Tegenstrijdige uitersten. Forma et subiectum sunt principia per se eius quod fit secundum naturam; sed privatio vel contrarium est principium per accidens, inquantum accidit subiecto, S. THOMAS, COMM.
IN 1 PHYSIC. LECT. 13, N° 3, Vorm en subjekt zijn uiteraard beginselen van wat overeenkomstig de natuur tot stand komt; derving integendeel of tegenstrijdigheid is alleen toevallig beginsel in zoover ze namelijk het subjekt aandoet. — Contraria dicuntur quae maxime a se distant, S. THOMAS, COMM. IN I PERIHERMEN. LECT.10, N° 18, Tegenstrijdig zijn die gegevens welke het verst van elkaar afliggen. — Contrariorum unum semper est privatio alterius, Tusschen twee tegenstrijdige uitersten beteekent het ééne immer de ontkenning van het ander. — Contrariorum eadem est ratio, Twee tegenstrijdige uitersten zijn op een zelfde begrip aangewezen. — Contraria nata sunt fleri circa idem subiectum, Tegenstrijdige uitersten hooren bij eenzelfde subjekt. — Contraria non sunt solum in eodem subiecto, sed etiam in eodem genere, s. THOMAS, COMM.
IN v METAPHYSIC. LECT. 12, Tegenstrijdige uitersten hooren niet alleen bij een zelfde subjekt, maar ook in een zelfde geslacht thuis. — Contraria se mutuo expellunt a subiecto, nisi eorum alterum insit a natura, Tegenstrijdige uitersten kunnen niet samen een subjekt aandoen, of een van beide moet er van natuur uit thuishooren. — Contraria, seu opposita eidem secundum idem, ad idem el eodem tempore nequeunt attribui, Tegenstrijdige uitersten, dit wil zeggen wat in een zelfde opzicht tegenover iets anders staat, kunnen niet tezelfdertijd aan hetzelfde worden toegekend. — Contrarium est potentia aliud contrarium, Eén uiterste is in aanleg het uiterste zelf dat er mee in strijd is. — Rationes contrariorum in intellectu non sunt contrariae, De begrippen waarop tegenstrijdige uitersten teruggaan zijn voor den geest niet met elkaar in strijd. — Dicimus materiam unam esse contrariorum, ARISTOTELES, IV PHYSIC. C. 9; 217, A, 22, Tegenstrijdige uitersten hebben dezelfde stof gemeen. — Idem non potest esse causa contrariorum, Hetzelfde kan niet twee tegenstrijdige dingen teweegbrengen.— Contrariorum contrariae sunt causae, De oorzaken van tegenstrijdige uitersten strijden insgelijks met elkaar. — Contrariorum contrario, sunt consequentia, De gevolgen van tegenstrijdige uitersten zijn met elkaar in strijd. — Ex contrariis omnia fiunt, Uit tegenstrijdige uitersten komt alles tot stand. — Contrariorum uno posito, negatur alterum, Is van twee tegenstrijdige uitersten het ééne voorhanden, dan valt meteen het ander weg. — Contrariorum eadem est scientia, Twee tegenstrijdige uitersten hooren bij een zelfde wetenschap. — Contrario iuxta se posita magis elucescunt, tegenstrijdige uitersten komen, wanneer ze naast elkaar gesteld worden, in een schriller licht te staan. — Contraria immediata, Onmiddellijke uitersten. Contraria mediata, Middellijke uitersten.
