Gepubliceerd op 21-06-2017

Olie

betekenis & definitie

in de -

dronken. Het gezicht van een dronkaard glimt, volgens het volksgeloof, van de alcohol. De uitdr. kwam al voor in de 19de eeuw (o.a. bij Harrebomée: zo vet als olie,gezegd van een dronkaard). Huizinga meent dat ze werd ontleend aan de bootslui, die veel met olie omgingen en zich aan de wal nogal eens plachten te bedrinken. Dronken studenten noemde men in de 19de eeuw ook schertsend oliebollen.(Klikspaan: ‘Pietje Schol, Pietje Schol, Dronken soes, oliebol’. Nu overigens nog populair, zij het in ruimer gebruik. Ben Borgart, Blauwe nachten,1978: ‘dat Utrechtse stelletje oliebollen’.) Tijdens de oliecrisis van 1973 voerden Nederlandse automobilisten de slogan ik rij honderd, als Den Uyl opdonderten was er een populaire schlager van Vader Abraham te horen: ‘Den Uyl is in den olie’.

Alleen als ze ’n beetje in de olie waren, dan gingen ze in hun lange onderbroeken op de tafels dansen. (Jan Cremer: Ik Jan Cremer. Tweede Boek, 1966)

Want eenmaal in de olie krijgen sentimenten vrije loop. (J-A. Deelder: Drukke dagen, 1988)

Als ik een uur later bij toeval binnen kom waaien, is ie al flink in de olie... (Theo van Gogh: Mijn favoriete graftak (en ander onheil), 1989)