Sachalin - Japansch Karafoeto, eiland bij de O.-kust van Azië; ± 76.000 K.M.2, ± 950 K.M. lang en tot 140 K.M. breed; door de smalle, klippenrijke Tatarensont van het Amoergebied gescheiden. Bijna geheel S. bestaat uit bergland, de ketens loopen parallel van N. naar Z. Het gebergte bestaat uit oude kristallijne gesteenten, als graniet en dioriet, verder uit grauwe krijtzandsteen. Over het algemeen is het niet hooger dan 1000 M. (toppunt, de Tjara, 1550 M.). Toch heeft het boven de boomgrens (in ’t N. ± 700 M., in het Z. ± 1000 M.) de woeste vormen van een hooggebergte; daar beneden is het zachter gevormd en door woudvegetatie bedekt. De kusten zijn meest hoog en steil; bij de riviermondingen heeft men met lagunen en laagvenen bedekte, door schoorwallen begrensde kustvlakten.
De gem. temperatuur is +0,5° a 0° C. In Dive is de Juli-temperatuur 17°, de Januari–19,8°. Er valt veel neerslag, vooral in nazomer en herfst. In 1915 had S. 102.200 inw.: in het Japansche deel (ten Z. van 50° N.B.) 68.200, in het Russische 34.000. De oorspronkelijke bevolking bestaat uit eenige duizenden Giljaken, Toengoezen en Aino’s. Rusland heeft S. gebruikt als verbanningsoord sedert 1880 voor de zwaarste misdadigers, die als dwangarbeiders in de mijnen gebruikt werden en na afloop van hun straf zich hier als boeren moesten vestigen. In den laatsten tijd hebben zich in het Z. Japansche visschers en boeren nedergezet, de laatsten met staatshulp.
De landbouw lijdt door den kouden, natten nazomer. Er worden rogge, kool, komkommers en vooral aardappelen verbouwd. Weinig veeteelt, jacht op pelsdieren; het belangrijkste middel van bestaan is de visscherij, vooral in het Z. op haring. De voornaamste mineralen zijn steenkool, petroleum en een weinig goud. Sedert den Vrede van Portsmouth (1905) behoort Z.-Sachalin weer aan Japan. S. werd in 1643 door den Nederlander Gerrit de Vries ontdekt.
