Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 24-01-2019

Helsingfors

betekenis & definitie

Helsingfors - (Finsch Helsinki), hoofdstad van Finland en van het Finsche leen Nyland; 170.000 inw., waarvan de helft Zweedsch spreekt. Het ligt aan de Finsche Golf op een landtong, die door een groot aantal natuurlijke baaien een uitstekend havencomplex bezit. Tal van kleine eilandjes liggen voor de kust, waarvan sommige versterkt zijn, o.a. Sveaborg. Van de havens zijn de voornaamste Norrahamnen (Noorderhaven) voor oorlogsschepen en Södrahamnen (Zuiderhaven) voor de handelsvloot, beide aan de O.-zijde der landtong gelegen en gescheiden door de handelswijk Skatudden.

Het uiterste Z.O. van de landtong is ingenomen door de villawijk Brunnsparken, die op eenige heuvels ligt, terwijl aan de W.-zijde van de stad de derde groote haven Sandvikshamnen beschermd wordt door het heuvelachtige en mooi begroeide Busholmen. Nieuwe stadsgedeelten breiden zich steeds meer Noordwaarts en N.O.-waarts uit; zoo ontstonden Djurgarden en Berghall aan de N.-zijde van de diepe bocht Tölöviken. De geheele stad, met haar vele granieten gebouwen heeft een modern aanzien en is van September tot Juni vol leven en beweging. De voornaamste bronnen van welvaart zijn grootindustrie (scheepswerven, machinefabrieken, suikerrafinaderijen, fabrieken van stalen pennen, houtzagerijen, papier- en schoenenfabrieken), groothandel en scheepvaart. Ingevoerd worden: granen, ruwe suiker, manufacturen en steenkolen ; de uitvoer omvat vnl.: hout, papier, terpentijn, teer en lucifers. De meeste Europcesche en Amerikaansche staten hebben er consulaire ambtenaren, ook Nederland. Sinds 1827 is de Finsche universiteit, die in 1640 te Abo gesticht werd, in H. gevestigd ; ze telde in 1912 80 professoren, 120 docenten en 3100 studenten ; de colléges worden in ’t Zweedsch en in ’t Finsch gegeven.

Verder telt de stad tal van wetensch. instellingen, o.a. een zeer groote bibliotheek en een meteorologisch instituut. — H. werd in 1550 door Gustaaf Wasa gesticht aan den mond van de Wanda A, in de Finsche Golf, 5 K.M. ten O. van de tegenwoordige stad ; overblijfsels zijn er nog te zien onder den naam Gammelstaden. De ligging bleek niet gunstig te zijn en daarom beval Koningin Christina in 1639 de stad te verleggen naar het tegenwoordige punt. Eenige malen moest ze daarna opnieuw worden opgebouwd, tengevolge van brand of oorlog. In 1808 werd de stad door den Russ. generaal Buxhöwden bezet en bij den vrede van Frederikshamn (1809) kwam ze aan Rusland. In 1812 werd ze hoofdstad van Finland. H. heeft spoorwegverbinding met Tammerfors, Borga en Abo.

< >