Alexander I - Vorst van Boelgarije, geb. 5 April 1857, 2e zoon van prins Alexander van Hessen uit diens morganatisch huwelijk met gravin Julie von Hauke, verheven tot prinses van Battenberg, welke naam ook door A. gedragen is. Hij genoot zijn militaire opleiding aan de kadettenschool te Dresden; in 1877—78 nam hij als staf-officier in het gevolg van Keizer Alexander II deel aan den Russisch-Turkschen oorlog. Op voorstel van Rusland werd hij 29 April 1879 door den Boelgaarschen raad van notabelen met algemeene stemmen tot Vorst van Boelgarije gekozen; 9 Juli daaropvolgende legde hij voor de volksvergadering te Tirnowo den eed af en hield 13 Juli zijn intocht te Sofia; hij nam een conservatief ministerie en lag weldra met de liberale partij overhoop, die hem de regeering zoodanig bemoeilijkte, dat hij in Juni 1881 met afstand dreigde, waardoor hij tijdelijk de handen vrij kreeg.
In 1885 vereenigde hi] Oost-Roemelië met Boelgarije en nam den titel aan van Vorst van Noord- en Zuid-Boelgarije; hierin handelde hij tegen den zin van Rusland, waar hij van de lijst der officieren werd geschrapt; in den oorlog van 1885 tusschen Boelgarije en Servië behield hij de overhand, doch de resultaten van den oorlog ontgingen hem door Russische intriges; aan zijn pogingen, om Boelgarije vrij van buitenlandschen invloed te maken, werd nu door Rusland een einde gemaakt: Alexander werd in den nacht van 21 Aug. 1886 door militairen opgelicht en naar de Russische Donaustad Reni gevoerd, terwijl in zijn plaats een voorloopig bestuur werd ingesteld, dat echter verdreven werd, terwijl Alexander in triomf terugkeerde. Vreezende evenwel, dat Ruslands ongenoegen jegens zijn persoon het land noodlottig zou kunnen worden, deed hij 7 Sept. 1886 afstand, stelde een regentschap in en vertrok naar zijn goederen in Hessen; 6 lebr. 1889 huwde hij met Johanna Loisinger, een zangeres van het hoftheater te Darmstadt en vestigde zich als officier in Oostenrijkschen dienst onder den naam van graaf Von Hartenau te Graz, waar hij in 1893 stierf. Zijn stoffelijk overschot werd naar Sofia gevoerd en daar in het vorstelijk mausoleum bijgezet.
