toegepaste wetenschap die zich bezighoudt met het methodisch kweken van nieuwe en/of verbeterde cultuurgewassen, die door hun erfelijke aanleg beter zijn dan de bestaande rassen. In Nederland geschiedt het kweken vooral door particuliere of coöperatieve kweek- of plantenveredelingsbedrijven.
Het veredelingsonderzoek wordt vnl. gedaan door overheidsinstellingen, die onderzoeksresultaten en kweekmateriaal aan veredelingsbedrijven ter beschikking stellen.Door plantenveredeling kan de evolutie van cultuurplanten nadat deze door domesticatie uit wilde planten zijn ontstaan geleid, gericht en versneld worden. Plantenveredeling is ca. 100 jaar geleden een wetenschap geworden; daarvoor werd er wel veredeld, maar sorteerde dat weinig effect. Wel hadden de precolumbiaanse Indianen met maïs frappante resultaten bereikt. Dank zij de vooruitgang van de disciplines die de veredeling ondersteunen (b.v. genetica, biochemie) kan de plantenveredeling naar een steeds hoger niveau worden gebracht. Moderne technieken in de plantenveredeling zijn o.a. celfusie en genetische manipulatie. Dank zij de optimale combinatie van planten en teeltmaatregelen wordt in de moderne landbouw een hoge produktie verkregen.
Toch streeft men ernaar deze nog op te voeren door plantenveredeling. Daarbij heeft men de volgende (niet geheel onafhankelijke) doeleinden:
1. verhoging van de opbrengst;
2. verbetering van de kwaliteit;
3. aanpassen van oogstperiode;
4. verlaging van de teeltkosten.
Hoewel de plantenveredeling hand in hand gaat met de moderne intensieve landbouw, kan zij toch ook voor het milieubeheer positieve dingen bereiken.
Een deel van de teeltkosten wordt veroorzaakt door het toedienen van meststoffen. Men zou dus rassen moeten kweken die met minder bemesting toch een zelfde opbrengst leveren. Het praktisch veredelen op zulke rassen gebeurt nog weinig gericht. In de toekomst is het misschien mogelijk middels transformatie genen van vlinderbloemigen (die de binding van stikstof uit de lucht in symbiose met Rhizobium-bacteriën bevorderen) in granen in te bouwen, zodat deze zelf in hun stikstofbehoefte kunnen voorzien. Dan zou het gebruik van milieubelastende stikstofmeststoffen (stalmest, kunstmest) niet of minder nodig zijn. Plantenveredeling kan ook een milieuvriendelijke bijdrage leveren d.m.v. resistentieveredeling en de veredeling van rassen met een lage energiebehoefte, d.w.z. die bij lagere temperaturen in kassen geteeld kunnen worden. Een andere bijdrage van plantenveredeling is de mogelijkheid rassen van mattenbies of ruwe bies te kweken, die een hoger vermogen hebben om water te reinigen dan de huidige in het wild verzamelde planten.
De grote luchtholten in hun stengels geven zuurstof aan water en modder, terwijl zij gassen, natrium, fosfor, zink en koper absorberen.
