Lexicon van de Psychologie

N. Sillamy (1965)

Gepubliceerd op 22-02-2023

LAPSUS

betekenis & definitie

vergissing die men maakt tijdens het spreken of het schrijven. Wanneer men een verkeerd woord gebruikt, komt dat door vermoeidheid, opgewondenheid of te weinig aandacht.

Volgens Freud echter komt er nog iets meer bij, want de vorm van de lapsus wordt daardoor niet verklaard. Hoe verklaart men de lapsus- welke vaak voorkomt - die precies het tegenovergestelde uitdrukt van wat men wil zeggen?: ‘Ik verklaar de zitting voor gesloten!’ zegt een voorzitter wanneer hij een zitting wil beginnen; ‘mijn man kan eten wat ik wil’ (i.p.v. ‘wat hij wil’) zegt een autoritaire vrouw. De → psychoanalyse toont dat lapsussen het gevolg zijn van twee tegenovergestelde bedoelingen, waarvan er éen → latent of → onbewust aanwezig is. De fysiologische toestand waarin men verkeert, kan bevorderen dat men een lapsus maakt (de zelfcontrole is verzwakt), maar zij creëert ze niet zelf Vergetelheid.