Gedeelde trots is de emotie van publieke erkenning.
Trots is erkenning. Gekwetste trots is miskenning. Drie soorten publieke trots overlappen elkaar:
1. Trots op basis van zelfwaardering. De uitmuntende penalty. Zélf gepresteerd. Kind van de verdrinkingsdood gered. Idem. Deze trots na geleverde prestaties valt samen met bewondering van supporters en omstanders. Er ontstaan gedeelde emoties van onmiddellijke erkenning en spontane liefde.
2. Trots op basis van zelfrespect werkt anders dan trots op basis van geleverde prestaties. Black Lives Matter is een voorbeeld. Gedeeld zelfrespect leidt tot trots die als motor fungeert voor collectief protest, burgerlijk verzet en bezielende emancipatie. Of treintrots en vliegschaamte blijvende post-pandemisch fenomenen worden zal nog moeten blijken.
3. Trots op basis van eigenliefde. De betekenisgeving aan deze trots is die van eigenheid. Apetrotse grootouders, patriotisme en vaderlandsliefde, trots op de eigen groepsidentiteit en zo meer.
Gedeelde trots is een mondiaal fenomeen. Maar de verschillen waarop trots - affectief, cognitief en lichamelijk - tot uitdrukking komt is extreem cultuurgevoelig. Zo werkt trots in Japan waarneembaar anders dan trots in het Westen.
Publieke trots is meerstemmig. Zelden zijn ceremoniële vieringen van trots geheel onbevangen, belangeloos, onbaatzuchtig of onvoorwaardelijk. De verdediging van eigenwaarde is steeds in het geding. Collectieve trots is soms blind makend. Kan ontaarden in giftige groepsidentiteit. Denk aan 'white supremacy'.
Alles bijeen, gedeelde emoties op basis van trots blijken vaak moreel dubbelzinnig.
