Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

GEREEDSCHAP

betekenis & definitie

Dat de mens zich zo opvallend onderscheidt van het dier heeft hij vooral te danken aan zijn verstand en zijn. . . handen. Zijn verstand heeft hem o.m. in staat gesteld om gereedschappen en werktuigen te bedenken; met zijn beweeglijke handen was hij in staat, die gereedschappen te vervaardigen en te gebruiken.

En dat alleen al gaf hem een reusachtige voorsprong op het dier. In het verhaal van Robinson Crusoë wordt verteld hoe deze befaamde schipbreukeling een vlot bouwde en daarmee terugroeide naar het wrak van zijn schip om zoveel mogelijk voorraden te redden. Een van de eerste dingen, die hij probeerde terug te vinden, was een gereedschapskist. Want Robinson wist dat hij vóór alles gereedschappen nodig zou hebben, wilde hij op zijn onbewoonde eiland in leven blijven. Robinsons verhaal bewijst ons hoe belangrijk gereedschappen geworden zijn in het leven van de mens.Een van de tekeningen op deze pagina’s laat twee stenen bijlen zien. Alle gereedschappen uit de prehistorie werden aanvankelijk van steen gemaakt. Oorspronkelijk zochten onze voorouders uitsluitend stenen, die door hun natuurlijke vorm al geschikt waren om als vuistbijl of werpwapen dienst te doen. De tijd, waarin deze methode werd gevolgd, noemen we het Oud Stenen Tijdperk. Later leerde de holenmens stenen te splijten, te polijsten, op andere wijze te bewerken en met leren riemen te bevestigen aan andere materialen. Op die manier ontstonden de veel betere gereedschappen van het Nieuw Stenen Tijdperk.

Later werd steen in de vervaardiging van gereedschappen vervangen door brons; nog later door ijzer. De ontdekking van het ijzer was een van de belangrijkste ontwikkelingen in de geschiedenis van het menselijke gereedschap. Veel van onze moderne handwerk tuigen zijn ontstaan in de tijd van de ontdekking van het ijzer. Voorbeelden daarvan zijn tangen, hakzagen, metaalvijlen en aambeelden. Veel ijzer werd later vervangen door staal; een metaal, waaruit tegenwoordig de meeste gereedschappen vervaardigd zijn. Verscheidene, moderne handgereedschappen staan afgebeeld op de tekeningen op deze bladzijden. Daarnaast kennen we ook nog zg. krachtwerktuigen, die gewoonlijk aangedreven worden door elektriciteit en waarmee veel sneller gewerkt kan worden dan met handgereedschap.

Tal van beroepen zouden zonder gereedschappen niet uitgeoefend kunnen worden. Daarnaast zijn gereedschappen de laatste jaren belangrijk geworden voor tienduizenden ‘doe-het-zelvers’, die er een hobby van gemaakt hebben allerlei dingen zélf te maken.

< >