Geschiedenis Lexicon

H.W.J. Volmuller (1981)

Gepubliceerd op 03-08-2020

Plooierij

betekenis & definitie

in het NoordNed. gewest Gelderland van 170218 een politieke beweging tegen de regenten die, na de dood van stadhouder Willem III, de macht in handen hadden. Zij werd begonnen door de oud-regenten die na de invoering van de → regeringsreglementen (1675) waren ontslagen en weer aan het bewind wilden komen.

Dezen werkten samen met de gilden en gemeenslieden, die er ook naar streefden hun verloren gegane invloed op het stedelijke bestuur te herstellen. De partij van de zittende regenten noemde men de Oude Plooi; de andere de Nieuwe Plooi; de middenpartij droeg de naam van Fulpen Plooi. Behalve in het kwartier van Zutphen slaagde de Nieuwe Plooi erin zich van het bestuur meester te maken, maar dit betekende slechts de vestiging van een nieuwe regentenoligarchie. Dergelijke bewegingen ontstonden 1702 ook in Zeeland, Utrecht en Overijssel.Litt. A.Brants, Bijdrage tot de gesch. van de Gelderse plooierijen (1874); S.P.Haak. De plooierijen (in: Bijdr. en Med. Gelre, 1908); J.Kleijntjens. Bijdr. tot de gesch. der plooierijen in 1702 (in: BMHG. 1911); J.Hovy, De regeringsverandering te Amersfoort in 1703 (in: BGN. 1960-61); W.F.Wertheim en A.M.Wertheim-Gijse Weenink. Burgers in verzet tegen de regentenheerschappij.

Onrust in Sticht en Oversticht. 1703 - 06 (1976); A.M.Wertheim-Gijse Weenink. Twee woelige jaren in Zutphen (1977).