beroemd bisschop van Cesarea in Palestina, met den bijnaam Pamphili, ook wel genaamd de Schepper der Kerkelijke geschiedenis, was omstr. 270 (of 264) na Chr. te Cesarea geboren, werd in 314 tot bisschop van zijne geboortestad verheven, en stierf omstr. 340; na Origenes was E. de geleerdste van al de kerkvaders der oudheid; wal het leerstellige betreft was hij een Seini-Ariaan. Zijn belangrijkste werk is de »Kerkelijke Geschiedenis” in 10 boeken (het best uitgegeven door Heinichen, leipzig 1829), welk werk werd voortgezet door Socrates, Sozomenus en Theodoret, en in het Latijn vertaald door Rufinus.
Van zijn Chrunuon is de oorspronkelijke tekst verloren geraakt; men heeft daarvan nog slechts eene armenische vertaling (uitgegeven door Zohrab en Mai, Milaan 1818) en eene latijnsche overzetting (uitgeg. door Aucher, 2 dln. Venetië 1818); dit werk heeft vooral voor de chronologie hooge waarde; het loopt van de schepping der wereld tot het 20e regeeringsjaar van Constantijn. Wijders heeft men nog van E. de Praeparatio evangelica (uitgeg. door Viger, Parijs 1628, en door Heinichen, 2 dln. Leipzig 1842); ongeveer de helft der Demonslratio evangelica (uitgeg. door Montacutius, 2 dln. Oxford 1652); eene Lofrede op Constantijn den Groote met diens levensbeschrijving (uitgeg. door Heinichen, Leipz. 1830); de Eclogce propheticw de Christo (uitgeg. door Gaisford, Oxford 1842); en de Historia ecclesiastica (uitgeg. door Lammer, Schaffhausen 1859 en v.).
