Wat is de betekenis van SCHOUT-BIJ-NACHT?

(18e eeuw) (sch.) vroedvrouw. Reeds in het 'Compleet Nederduitsch en Fransch Woordenboek' (1717) van P. Marin. • Schout-bij-nacht. Vroedvrouw. (Lijst van Zaansche woorden. In: Noord en Zuid. Jaargang 3. 1880) • Schout-bij-nacht, schertsende benaming eener vroedvrouw. (Taco H. de Beer en E. Laurillard: Woordenschat, verklaring van woorden...

(marine) 1 vroeger, 'opperhoofd: wiens pligt het is, bij nagt op te passen, dat ieder volgens zijn rang koome te seilen'; 2 thans: vlagofficier in rang onmiddellijk onder vice-admiraal volgend.

m. (schouten-bij-nacht, schout-bij-nachts), (zeew.) vlagofficier bij de marine in rang volgende op de vice-admiraal : de schout-bij-nacht beveelt de voor- of achterhoede en geleidt de vloot in de opgegeven koers; [vroeger moest hij des nachts de vloot in de voorgeschreven orde houden, vandaar de naam].

laagste rang der vlagofficieren, gelijk aan generaal-majoor bij het leger. Naam wordt hieraan toegeschreven, dat onderbevelhebber van een vloot voorheen 's nachts tot taak had uit te kijken naar de gevaren, welke de vloot van de achterzijde bedreigden (Eng. Rear = achter) admiraal.

m. schouten-bij-nacht, schout-bij-nachts (oorspr. bevelhebber tot wiens taak het behoorde, te zorgen, dat de schepen ener vloot bij nacht in de voorgeschreven orde voeren; bevelhebber van een smaldeel; thans: laagste rang der vlagofficieren, een rang beneden den vice-admiraal).

Men onderscheidt bij de marine: subalterne officieren, hoofdofficieren en opper- of vlagofficieren. Tot de vlagofficieren behooren : admiraal, vice-admiraal en schout-bij-nacht. Zij voeren het bevel over een vloot of een smaldeel. De schout-bij-nacht staat in rang gelijk met generaal-majoor bij het leger. Eertijds had de schout-bij-nacht tot taak,...

Laagste rang van de → vlagofficieren. Zie ook → Onderscheidingsteekenen en → Zeeofficieren. De aanspreektitel is s. Hij staat in rang gelijk met den generaal-majoor van het leger.

(‘schoud-bij-'nacht) m. (-en, . . -, . . s) [moest eertijds zorgen dat de schepen bij nacht in goede orde voeren] laagste rang van de vlagofficieren bij de marine.

De officieren der Kon. Ned. Marine worden onderscheiden in subalterne officieren, hoofdofficieren en opper- of vlag-officieren; deze laatsten zijn admiraal, vice-admiraal en schout-bij-nacht. Zij voeren gewoonlijk het bevel over een vloot, een groter of een kleiner eskader. De schout-bij-nacht is het laagst in rang in deze groep. Zijn vlag is een...