De Sacharovprijs is een mensenrechtenprijs van het Europees Parlement die 1988 werd ingesteld en vaak uitgereikt is aan mensenrechtenverdedigers. De prijs is vernoemd naar de Rus Andrej Sacharov, voorvechter van mensenrechten in de voormalige Sovjet-Unie.
Winnaars zijn onder andere Aung San Suu Kyi, Birma (1990), Dwaze Moeders, Argentinië (1992), Taslima Nasrin, Bangladesh (1994), Leyla Zana, Turkije (1995), Wei Jingsheng, China (1996), Salima Ghezali, Algerije (1997), Andrej Babitski, Rusland (2000), de Baskische burgerrechtenbeweging Basta Ya (2000), Nurit Peled-Elhanan uit Israël, Izzat Ghazzawi uit Palestina en bisschop Zacharias Kamhenwo uit Angola (allen in 2001), Oswaldo José Payá Sardiñas, Cuba (2002), Kofi Annan en de Verenigde Naties (2003), de onafhankelijke organisatie van journalisten in Wit-Rusland (2004), Verslaggevers zonder Grenzen en Hauwa Ibrahim uit Nigeria (2005), Aljaksandar Milinkevitsj, Wit-Rusland (2006), Hu Jia, China (2008), Memorial, Rusland (2009), Nasrin Sotoudeh, Iran (2012), Malala Yousafzai, Pakistan en Denis Mukwege, Congo (2014).
