Vanilla planifolia AXDR.. is een liaan afkomstig uit Mexico, met platte, leerachtige bladeren en zwakgeurende, blauwgroene bloemen. Op de stempel kan het poedervormige stuifmeel uit eigen bloem niet terechtkomen zonder de hulp van een bijtje, dat in het stamland van de v. voor de bestuiving zorgt.
In de streken waar de v. als cultuurplant is ingevoerd ontbreken insectenbestuivers, zodat de bestuiving daar kunstmatig moet geschieden. De planten worden gekweekt aan steunbomen, onder niet te zware schaduw op zeer humusrijke grond, in vochtig, warm klimaat.De vanille-stokjes bestaan uit de vlezige doosvrucht. De wijze van bereiding loopt van land tot land nogal uiteen. Op Java worden de vruchten even in bijna kokend water gedompeld, afgedroogd en op wollen dekens gelegd. De deken wordt dichtgevouwen en in de zon gelegd. Zodoende gaan de vruchten broeien. Dit proces duurt 8-12 dagen.
De vruchten zijn dan voldoende droog en houdbaar en mooi zwart geworden. In andere landen wordt kunstmatig gedroogd. Langzamerhand kristalliseert de v. uit, die de vruchten met witte kristalletjes bedekt. V. bevat o.a. de tot de aetherische oliën gerekende vanilline, die tegenwoordig ook synthetisch wordt bereid uit eugenol. Het synthetische product wordt voorn. in de parfumeriefabricage gebruikt; de natuurlijke v. is door aanwezigheid van nog andere aetherische oliën nog steeds superieur voor gebruik in spijzen en genotmiddelen.