Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 21-01-2021

Broeien

betekenis & definitie

Deze term wordt in verschillende betekenissen gebruikt.

1. Men verstaat er onder de warmte-ontwikkeling, die bij het opstapelen van verse en nog vochtige landbouwproducten ontslaat len gevolge van een sterke ontwikkeling van bacteriën en schimmels.

Hooi, dat bij een te hoge vochtigheidstoestand wordt opgestapeld, loopt gevaar om warm te worden. Zolang dit beperkt blijft tot een lichte temperatuurstijging b.v. tot 50o C, wordt het als een voordeel beschouwd, omdat het hooi geuriger wordt en schimmelvorming minder gemakkelijk optreedt, al heeft men enige daling van de verteerbaarheid. Bij hoger oplopen der temperatuur wordt de verteerbaarheid vooral van het eiwit ernstig geschaad en boven 70o C bestaat de kans, dat plotseling een sterke stijging van de temperatuur optreedt, die tot ontbranding kan leiden. Jong gras en krachtig bemest gras is het meest vatbaar voor broei.

2. Ook verstaat men er onder het forceren van bolgewassen om vervroegde bloei te krijgen. Het b. van bolgewassen in ons land vindt vooral plaats in de omgeving van Rijnsburg, Beverwijk, doch ook in de andere delen van de bollenstreek en W. Friesland, benevens in het Westland, de Venen, en verder over het gehele land verspreid. Van tulpen werden b.v. in 1948 ongeveer 65 millioen stuks op de bloemenveilingen verkocht voor ruim f 3,5 millioen. Deze waren voor een groot deel gebroeid.
3. (van kaas) Friese nagelkaas en kanterkaas wordt, nadat ze enige uren geperst is, uit de vorm genomen, van een doek voorzien en dan in water van 45-50o C gedompeld, waarin men ze ca 5 min. laat staan. Deze behandeling noemt men het broeien. De korst van de kaas wordt hierbij zacht en sluit zich bij het verdere persen volkomen, wat juist de bedoeling van het broeien is. Deze behandeling wordt ook toegepast bij de F.ng. kaassoorten Chedder en Cheshire.
4. Het overgieten en aanmengen van meel met heet water (b.v. voor kippenvoer) wordt ook wel b. genoemd. Bij lijnzaad geschiedt dit om de slijmstoffen er uit te trekken (24 uren laten staan). Gebroeid lijnzaad wordt o.a. aangewend voor jonge biggen in perioden van voedselovergang en ook voor zieke dieren.
5. Tenslotte spreekt men ook van b. wanneer men een slachtvarken met kokend water overgiet om haren en opperhuid te kunnen verwijderen.