Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 17-11-2021

Kans

betekenis & definitie

(à priori, a posteriori). Bij het werpen van een dobbelsteen kunnen zich 6 gevallen voordoen, welke, mits de dobbelsteen een zuivere kubus is, gelijkwaardig zijn.

Wil men b.v. 5 ogen krijgen, dan is er van de 6 mogelijke gevallen slechts 1 gunstig; wil men een even aantal ogen krijgen, dan zijn er 3 gunstige gevallen. Men noemt nu debreuk p = (aantal gunstige gevallen)/(aantal mogelijke gevallen) de k. (waarschijnlijkheid, probabiliteit), dat het verlangde verschijnsel zich zal voordoen. De kans p kan zich bewegen tussen p = 0 (onmogelijkheid en) en p = 1 (zekerheid).

Een k. ( waarschijnlijkheid) a priori is een theoretische k., die bij een welomschreven kansspel bij voorbaat (a priori) gegeven is: b.v. bij het werpen van kruis en munt is de k. op kruis ½ . Alle k., die door theoretische overwegingen uit fundamentele k. worden afgeleid, zijn eveneens k. a priori; b.v. de k., dat men in 10 worpen kruis of munt 2 maal kruis werpt (z. Binomiale verdeling .

Tegenover de k. a priori staat de k. a posteriori of empirische k.: als van 10 worpen kruis of munt er (i kruis vertonen, is de empirische k. op kruis 6/10, dus gelijk aan de relatieve frequentie. Deze zal meestal weinig afwijken van de theoretische k. i. Wanneer de k. a priori, die de proef beheerst, onbekend is, kan men uit de waarde van de k. a posteriori, i.v.m. het aantal proeven, de waarschijnlijkheid berekenen, dat de k. a priori binnen aangegeven grenzen ligt en aldus beoordelen of de uitslag van proeven een onderstelde waarde van de k. a priori aannemelijk maakt.