Het toppunt van Nederland

Aad Struijs (2002)

Gepubliceerd op 30-07-2018

Leek

betekenis & definitie

De grootste collectie rijtuigen ter wereld staat in het Nationaal Rijtuigenmuseum op landgoed Nienoord. Het zijn er zo'n 300, waaronder een chique calèche, een woonwagen uit de jaren twintig, bokkenwagens, arrensleden en een 'haringsjees', waarmee vroeger een vaatje Hollandse nieuwe vanuit Vlaardingen naar de koningin werd gebracht.

Het museum is gevestigd in de borg Nienoord. In zo'n pronkpaleis woonde vroeger de hoogste adel die Groningen heeft gekend. Die gewichtigheid straalt nog steeds van het gebouw af. Ooit waren er veertig vertrekken. Maar een deel van het pronkhuis ging verloren door toedoen van Ferdinand Folef In- en Kniphuizen, bijgenaamd 'de dolle jonker'. Hij was een verknipte stakker. Diverse vrouwen wezen zijn huwelijksaanzoek af en daarom zocht jonker Ferdinand troost bij koning Alcohol.

In 1846 vernielde hij in een dronken bui familieportretten. Toen enige tijd later een deel van de borg in vlammen opging, twijfelde niemand eraan dat de dolle jonker de aanstichter was. In 1885 liet jonkheer mr. Van Panhuys, burgemeester van Groningen Nienoord herbouwen. Maar ook voor de nieuwe eigenaar rustte er geen zegen op. In 1907 raakte de jonkheer met zijn koets te water en verdronk, samen met zijn vrouw, zoon en schoondochter. In Nienoord zijn nog fragmenten uit de oude borg te bewonderen, zoals een prachtige eikenhouten schouw met Lodewijk XIV houtsnijwerk, 18de-eeuwse buffetkasten en 17de-eeuwse balzaalschilderingen. De bezoekers komen binnen door een rijk versierde zandstenen poort uit 1708.

Op het landgoed is ook Recreatiepark Nienoord te vinden, met onder andere een jeugdpark, subtropisch zwemparadijs, rondvaarten over het Leekstermeer, openluchttheater, windhondenrenbaan en de grootste baan voor minitreinen van Nederland. De miniaturen zijn groot en sterk genoeg om bezoekers mee te nemen op een tochtje door het bos van Nienoord. Er is ook een grote en bonte verzameling zeldzame huisdierrassen te zien.