(1900) (inf.) buiten westen liggen. Soms ook voor ‘dronken zijn’. Pampus is de naam van een zandbank in de Zuiderzee. Op pampus zitten betekent echter iets heel anders, nl. `in grote moeilijkheden verkeren'. Een gemeenschappelijk element is evenwel `een gevoel van onmacht'. Deze uitdrukkingen verwijzen eigenlijk naar een grote zandbank die zich destijds in de Zuiderzee ten oosten van Amsterdam bevond. Schepen die te zwaarbeladen waren konden de haven haast onmogelijk binnenvaren. Daarom lagen ze voor Pampus om te wachten op de komst van de vloed. Het probleem werd later verholpen door de aanleg van het Noordzeekanaal. Zie ook: loop naar de Pampus.
• Toen lei-ie voor pampus op de grond met schuim op zijn lippen… (Bernard Canter: Twee weken bedelaar. 1900)
• Ja, soms „stooten” zij zoo dikwijls „aan de wieg”, dat -zij „voor Pampus liggen”, eer de dag, de Zondag, góed en wel begonnen is. (De Telegraaf, 18/06/1914)
• Lijveloos (dood, machteloos), toegepast dus op iemand die „voor mirakel" of voor Pampus ligt. Minder sterk is kachel, waarvoor men ook hoort: hij heb de kachel an en hij heb de brand. Sterke drank heet huppelwater, ook wel slingerolie. (Vragen van den dag. Maandschrift voor Nederland en koloniën, 01/01/1918)
• Wij dronken Champus,
Ik lag van Pampus. (Louis Davids: Ich kusse Ihre Hand, Madame. 1934)
• (Stoett: Nederlandsche Spreekwoorden. 1943)
..... en dan, och stakkerd, dat arme boertje, dat voor pampus lag...... (Leonard de Vries: De jongens van de hobby club. 1947)
• Gist’ren zijn we wezen kijken naar een opera vol lijken.
En daar stond zo’n echte gluiper in te janken.
En die stak een and’re gabber met een degen in zijn tabber.
En die zakte toen voor pampus op de planken.
(Jan De Cler: Van Tutte. 1952)
• Als ik met de Amerikaan in de Green Parrot terug- kom, ligt die vriend van hem languit op de grond voor Pampus en de bar. (Richard Perridon: Ik lijk op ‘t lijk. 1959)
• De zijne, voorzover ze niet gevallen of gewond zijn, liggen allemaal voor Pampus na vijf dagen vechten. (K. Norel: Vliegers in het vuur. 1963)
• Als gij een flinke oplawaai tegen uw kaken krijgt en gij voor pampus komt te liggen, schijnt dat afdoende te helpen. (Toon Kortooms: Help! De dokter verzuipt... 1968)
• Vader ligt voor pampus in de voortent. (Neerlands Hoop: Ik voel me eenzaam op de camping, uit: Plankenkoorts, 1972)
• En tante Sjaan, die lag voor pampus in d’r ledikant.
(Johnny Kraaykamp: Er is ‘n Amsterdammer doodgegaan. 1975)
• Nu ligt iedereen voor pampus in het hotel, ... (C. Buddingh: Een mooie tijd om later te worden. 1978)
• (Annemarie Houwink ten Cate: Signalement van sprekende zegswijzen. 1978)
• … de eenden liggen voor pampus in de rietkragen … (Cees Nooteboom: Rituelen. 1980)
• (H. Mullebrouck: Vlaamse volkstaal. 1984)
• 's Zondagsmorgens, weer redelijk fit, vroeg en met het goeie been uit bed gestapt. Nu lag Paolo voor Pampus. (Ben Borgart: Fontana. 1988)
• Mijn kanarie wil niet zingen
Ligt voor pampus in z’n kooi. (Ivo de Wijs: Lelijk meisje. 1990)
• (Jan Berns: Hij zeit wat. De Amsterdamse volkstaal. 1993) (p. 59)
• Maar ze vergaten dat je de hele dag onderweg was. En dat je, als je dan eens vrij was, de hele dag voor pampus lag. (Nieuwe Revu, 16/12/1998)
• Terwijl zij ook niet konden weten dat hij in haar kamer voor pampus lag. (Ed van Eeden: Dossier Vrouwenhandel. 2001)
• Het ergste vond ik overigens dat ik gedurende enige tijd midden in de romp voor pampus kwam te liggen. (J.A. Blauw: Dossier Blauw. Memoires van een oud-hoofdcommissaris van politie. 2004)
• Ga meteen aan de heroïne. Voor twintig euro lig je uren voor Pampus. (HP/ De Tijd, 01/04/2005)
• Die bofkont lag er voor pampus bij en staarde gelukzalig voor zich uit met een kanjer van een lat uit zijn broek. (Peter Langendam: Morgen gebeurt het. 2007)
• Die vent lag óók voor pampus op straat (F.B. Hotz: Mannen spelen, vrouwen winnen. 2011)
• De hond lag voor pampus op het warme dek, al bijna weer droog. (Rascha Peper: Vossenblond. 2011)
• Bah, wat een misselijke vuilpraat, als ik me gemoed te werk ging, verkocht ik je een optater dat je voor pampus lag. (Catalijn Claes: Ons dagelijks brood. 2012)
• Nu ja, ik ga nu maar eens voor pampus met de weekbladen en koffie en een slof peuken (Nanne Tepper: De kunst is mijn slagveld. Brieven 1993-2001. 2016)
• Sinds gistermiddag lig ik voor pampus op bed door een buikgriep die mijn eenjarige vermoedelijk van de crèche heeft meegenomen. (Viktor Frölke: Dagboek van een postbode. 2016)
• Axolotls liggen de grootste tijd gewoon voor pampus voor zich uit te staren. (Lotte Kok: Skydancer. 2018)
• Bovendien lag ik voor pampus, ik was op en kón zelfs niemand de schuld geven voor wat dan ook. (Maryam Hassouni: Wat de fak. 2022)
