Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 30-06-2022

een soort van

betekenis & definitie

(2017) (< Eng. a sort of) (inf.) een beetje, enigzins. Vage omschrijving van iets dat de spreker niet goed kan uitleggen. Bijvoorbeeld: een soort van vreugde; een soort van rust; een soort van klaar enz. De constructie wordt door veel taalgebruikers als ergerlijk ervaren.

• Gerda Berkhout uit Lelystad stoort zich er al een tijdje aan dat veel Engelse uitdrukkingen één op één worden vertaald naar het Nederlands en vervolgens door bijna iedereen worden gebruikt. "Zoals 'je ding doen' en het veelvuldig gebruikte 'een soort van'. De laatste spant de kroon en wordt te pas en vooral te onpas gebruikt. Sommige mensen gebruiken deze in bijna elke zin." (De Telegraaf, 02/02/2016)
• Een soort van in paniek.' Een opvallend weinig exacte formulering voor een wiskundige. Wij armzalige alfa's hebben dan al gauw zoiets van: ja, ik weet niet, het is wat moeilijk uit te leggen, geloof ik, maar het is best wel een beetje een soort van vaag, op een of andere manier. Ofzo. Ze zei niet: 'In een soort van paniek', ook niet 'in een soort paniek' (alsof er verschillende soorten paniek zouden bestaan), maar in de constructie 'een soort van in paniek'. Waarom niet simpel 'in paniek'? Of 'bijna in paniek'? Het gaat natuurlijk niet om de wiskundige. Ze is bepaald de enige niet. Je hoort 'een soort van' vaak en al heel lang. Gaat het, schat? 'Nou, ik geloof dat ik een soort van de weg een beetje kwijt ben.'
Het bekende anglicisme 'a sort of'. Zo gaat dat met taal - helemaal niet zo erg. Maar laten we er een beetje Nederlands van maken, om geen onzin uit te stoten. In 'een soort van' kan meestal het woordje 'van' weg, nog vaker kun je moeiteloos zonder de term. Anders zadel je de lezer of toehoorder alleen maar met vragen op. Neem de Volkskrant: die besprak vorige week de sf-film Under the Skin, die op tv kwam, met Scarlett Johansson. 'Vanuit haar chauffeursstoel spreekt ze willekeurige mannen aan die ze vervolgens in verrukkelijk surrealistische scènes verleidt en, een soort van, verorbert.' Vermoedelijk waren haar slachtoffers daarna een soort van een beetje dood. De Telegraaf signaleerde eens een trendje op beurzen, blogs en woonbladen: insecten in design. Schrijft de recensent: 'Daar ben ik toch een soort van allergisch voor.' Roddelblad Privé citeert Katja Schuurman over haar vroegere vriendin Bridget Maasland: 'We hebben wel een keer een soort van gezoend.' Dagblad De Stentor schreef over de voetbalwedstrijd Turkuaz - Brasil. De eerste verloor. Logisch: 'De scherpte ontbreekt, we zitten in een soort van dipje', oordeelde coach Serkan Kav.' (De Volkskrant, 15/06/2017)
• Negenenhalf uur is een miserabele tijd, zelfs voor een bejaarde. En je bent ook een soort van achterlijk om op hoge leeftijd mee te doen aan een massa-evenement. (Hans Dorrestein: Het rimpelperspectief. 2018)