Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 01-07-2020

bezemwagen

betekenis & definitie

(1910) (wielr.) (tijdens de Tour de France) de volgauto voor uitvallers, traditioneel de laatste schakel in de karavaan. Redelijk Spartaans ingericht (vaak kom je er gehavender uit dan je er in gegaan was). Wie hierin belandt wordt als het ware uit het peloton geborsteld. Door Henri Desgrange voor het eerst ingevoerd in de Tour van 1910, het jaar dat men ook voor het eerst de Pyreneeën aandeed. Desgrange wou het leed verzachten van al de renners die niet tot het einde konden volhouden. Heel wat renners haalden toen de eindstreep niet. De zwakken, de zieken en de pechvogels konden terecht in een vrachtwagen. Boven op de stuurhut stond een borstel. Tegenwoordig heeft de bezemwagen vooral een symbolische waarde. Veel gekwetste of uitgeputte renners verruilen onderweg de fiets voor de ambulance of verkiezen het comfort van een der ploegauto’s. De laatste positie voor de bezemwagen wordt de mongolenwaaier genoemd. Oorspr. was de bezemwagen een voertuig (met bovenaan een bezem) van de stadsreinigingsdienst. De inzittenden moesten zand en puin van de wegen opruimen. Frans: voiture-balai. Engels: sag wagon.

• De Zwitsers, die Kübler hebben verloren, hebben al hun hoop reeds laten varen, nu Clerici reeds na 22 km de „bezemwagen", u weet wel, de wagen, die de renners, die opgeven, naar de finish rijdt — een weinig elegante naam, maar getuigend van de humor, die de „slaven van de weg" toch altijd in dit harde weggevecht bijblijft — had opgezocht. (Nieuwsblad van het Noorden, 20/07/1955)
• Renners van naam verdwenen, volkomen uitgeput en buiten zich zelf, achter de coulissen van Goddet’s uitputtingsslag. De bezemwagen zat in Caen afgeladen vol met mannen, die toch tegen een stootje kunnen. (Nieuwsblad van het Zuiden, 29/06/1957)
• De bezemwagen en Rode Kruiswagen rijden achter het laatste peloton dat regelmatig geacht wordt nog in de wedstrijd te zijn. Geloste renners of achterblijvers die voor bun plezier de wedstrijd willen uitrijden, zullen door deze wagens voorbij gereden worden. De Rode Kruiswagen zal alleen gewonde of zieke renners opnemen. De bezemwagen alleen die renners die niet op eigen gelegenheid Beek (finish) kunnen bereiken. Renners die achter de Rode Kruiswagen en de bezemwagen rijden, worden geacht niet meer inde wedstrijd te zijn. (Limburgsch dagblad, 23/06/1960)
• Wie in de bezemwagen wordt opgenomen, laat alle hoop varen. Hij verdwijnt achter een golfmetalen deurtje en neemt plaats op de houten bankjes der geslagenen. (Jos Ghysen: De ronde van de derde man. 1969)
• Na drie dagen krijgt hij een lift van een truc die gewonde burgers naar het ziekenhuis vervoert, maar doelloos rondrijdt, omdat er nergens een ziekenhuis meer te vinden is. In die bezemwagen mag hij plaats nemen tussen de gewonden en schaamt zich dat hij niets mankeert. (Kees Simhoffer: De ontbrekende foto. In: De Gids. Jaargang 134. 1971)
• Pellenaars, die zijn coureurs liever dood dan levend in de bezemwagen zag! Pellenaars en even gaan verwarmen! (Tim Krabbé: De renner. 1996)