Russisch staatsman (gouvernement Rjazan 29 Juli i860 - Nice 23 Dec. 1927), werd in 1906 gezant bij de paus en in 1910 minister van Buitenlandse Zaken, in welke functie hij een belangrijke rol speelde in de diplomatieke voorgeschiedenis van Wereldoorlog I en in 1914 te zamen met grootvorst Nikolaj Nikolajewitsj de tsaar overreedde tot de algemene mobilisatie. In 1916 trad hij af.
In de burgeroorlog was hij nog minister van Buitenlandse Zaken van Koltsjak en vertegenwoordiger te Parijs van Denikin. Over zijn ambtstijd als minister schreef hij Sechs schwere Jahre (1927).Lit.: Rings um S., hrsg. v. E. v. Steinitz (Berlin 1928).