(Wilhelm), Fins-Russisch communist (1881), behaalde in 1905 de graad van candidaat in de philologie aan de universiteit te Helsinki, in welk jaar hij zich aansloot bij de zgn. November-socialisten, was van 1907-17 leider van de sociaal-democratische fractie in het Finse parlement en poogde, gesteund door een radicale minderheid van die fractie, de staatsgreep der Russische bolsjewiki in het nabije Petersburg (Nov. 1917) te imiteren, wat, mede door Duitse interventie, mislukte.
Behalve oprichter en leider der Finse communistische partij was Kuusinen, sinds 1918 in Moskou wonend, een vooraanstaande figuur in de Komintern (z Internationale). Tijdens de Russisch-Finse winteroorlog (1939-1940) plaatsten de Russen hem aan het hoofd van de Finse Democratische Republiek, die na de vrede van Moskou (12 Mrt 1940) weer van het toneel verdween. Mede op het door Finland bij deze vrede afgestane gebied werd in Juli 1940 de Karelo-Finse Sovjet-republiek gesticht, met Kuusinen als regeringshoofd. Bovendien werd hij in Febr. 1941 lid van het Centraal Comité der Russische Communistische Partij. Na Wereldoorlog II keerde hij niet terug naar Finland, waar zijn dochter Hertta (Elina), geb. te Luhanga 14 Febr. 1904, geh. met Yrjo Lein o, een belangrijke rol in de communistische partij speelt en enige tijd lid van de regering was.Bibl.: De Finse revolutie (1918); Economische begrippen (1921); Finland ontmaskerd (1943).