Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

NEURITIS

betekenis & definitie

is zenuwontsteking. Neuritis is een veelal ten onrechte gebruikt woord en een ten onrechte gestelde diagnose.

Om van een neuritis te mogen spreken moet men ten eerste verschijnselen vinden van ontsteking en ten tweede functiestoornissen van de zenuw in de vorm van verlammingsverschijnselen wanneer het een bewegingszenuw betreft, of van gevoelsstoornissen wanneer een gevoelszenuw is aangedaan.Het is niet juist de diagnose neuritis te stellen op grond van pijn in een of ander lichaamsdeel. Een echte neuritis is over het algemeen weinig pijnlijk. Een typische en veel voorkomende neuritis is de facialis neuritis, die de bekende aangezichtsverlamming veroorzaakt. Zij ontstaat vooral wanneer iemand voor een open treinraampje zit of anderszins wordt blootgesteld aan snelle of onregelmatige afkoeling (tocht).

De verlammingen ten gevolge van druk op een zenuw pleegt men eveneens aan te duiden als een neuritis. Zo spreekt men van de aardappelrooiersneuritis, wanneer tijdens het rooien van aardappels een peroneus-verlamming ontstaat. Bekend is ook de radialisverlamming bij lieden, die in beschonken toestand met de buitenzijde van de bovenarm op een hard voorwerp hebben gelegen (Saturday night paralysis van de Amerikanen). Ten slotte heeft in de Franse literatuur de „paralysie d’amour” bekendheid gekregen. Dit is een verlamming van de nervus medianus die kan ontstaan wanneer het hoofd van de vrouw tijdens de slaap rust op de binnenzijde van de bovenarm van de man.

Al deze verlammingen door druk op een zenuw, zijn echter geen neuritis in de eigenlijke zin van het woord. Wij hebben hier te doen met een kneuzing (contusie) van de zenuw.

Wel tot de echte neuritiden kan men rekenen de verlammingen, veroorzaakt door bepaalde vergiften. Zo bijv. de apiol-neuritis, die een verlamming van de benen veroorzaakt bij vrouwen die triorthocresylphosphaat hebben ingenomen om abortus op te wekken. Ook lood, goud en arsenicum kunnen door vergiftiging een zenuwontsteking veroorzaken. Ten slotte is bekend de ontsteking van de oogzenuw als gevolg van het drinken van methylalkohol en een enkele maal ten gevolge van overmatig tabaksgebruik (z ook polyneuritis).

DR A. VERJAAL.

< >