of Tjonger is een klein, vergraven riviertje, dat in de nabijheid der Drentse grens onder Haule uit de hoge venen ontstaat en in Z.W. richting stroomt. In zijn bovenloop neemt het nog het Grootdiep en het Kleindiep op.
Vroeger stond het in vrije gemeenschap met het water van Frieslands boezem, doch daar het deze in regenrijke tijden te zwaar belastte, werd het in 1886-1888 gekanaliseerd, mede om het meer aan de scheepvaart dienstbaar te maken. Aan het benedeneinde ligt bij Schoterzijl een uitwaterings- en schutsluis, die de Kuinder via Bij-Linde en Nieuwe Kanaal verbindt met de haven van Kuinre.
