Zelfstandigheid (substantia) is datgene, wat op en voor zich zelf werkelijk bestaat en de drager is van de eigenschappen, welke wij daarin waarnemen. Daar wij echter niets anders dan de eigenschappen der dingen kunnen opmerken, is het voor ons onmogelijk, tot de kennis der zelfstandigheid door te dringen. Daarom hebben sommige wijsgeeren de zelfstandigheid der dingen ontkend en alles voor schijn verklaard.
Andere, zooals Spinoza, hebben slechts ééne zelfstandigheid aangenomen en alle dingen, ook de denkende wezens, als wijzigingen daarvan beschouwd. Zelfstandigheden noemt men voorts stoffen, waaruit alle voorwerpen zijn gewrocht; zij kunnen dus enkelvoudig of zamengsteld zijn. Eindelijk geeft men den naam van zelfstandigheid aan een karaktertrek van den onafhankelijken en denkenden mensch, die op grond van eigene ervaring eene bepaalde overtuiging erlangt, waarvan hij zich zonder voldoende bewijsgronden niet laat af brengen, terwijl hij naar die overtuiging zijne handelingen regelt.
