Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 20-08-2018

Veltlin

betekenis & definitie

Veltlin of Val Tellina, een landschap in Lombardije tusschen de Bemina- en Veltliner Alpen en door de Adda besproeid, vormt thans de Italiaansche provincie Sondrio. Het bestaat in ruimeren zin uit de landschappen Chiavenna, Val Tellina en Bormio, welke in de middeneeuwen een gedeelte van Lombardije uitmaakten en onder het beheer kwamen van de hertogen van Milaan. In 1512 maakten de mannen van Graauwbunderland zich van dit landschap meester, en het werd daarop door hertog Maximiliaan Sforza aan hen afgestaan. Het aanzoek der Veltliners om bij Graauwbunderland te worden ingelijfd en dezelfde regten te erlangen als de bewoners van dit canton, werd van de hand gewezen, zoodat zij eindelijk in 1620 in opstand kwamen, de Protestanten ombragten en een eigen bewind benoemden.

Dit gaf aanleiding tot een bloedigen oorlog, waarin de mannen van Graauwbunderland de overhand behielden en in 1630 bij het Verdrag van Regensburg door Frankrijk en Oostenrijk als regtmatige bezitters werden erkend. Vanwege de overwinnaars werden er nu despotieke landvoogden aangesteld, die het land gedurende nagenoeg 2 eeuwen teisterden. In 1797 zonden de Veltliners gezanten naar Bonaparte, die het land inlijfde in de Cis-Alpijnsche Republiek. Sedert 1804 vormde het als departement Adda een gedeelte van het koningrijk Italië, en sedert 1814 als delegatie Sondrio een gedeelte van het Lombardisch-Venetiaansch Koningrijk. In 1859 verviel het met Lombardije aan het koningrijk Italië en is thans de Italiaansche provincie Sondrio.

< >