Vaucluse, een departement in het zuidoosten van Frankrijk, bestaat uit bet graafschap Venaissin, het prinsdom Orange en een gedeelte van Provence, is door de departementen Drôme, Basses-Alpes, Bouches du Rhône en Gard omgeven, en telt op 64,43 □ geogr. mijl omstreeks 260000 inwoners, onder welke zich 5000 Protestanten bevinden. Men heeft er eene bergstreek met den Mont Venteux (1912 Ned. el hoog) en de vlakten van de Rhône en de Durance, welke met hare zijrivieren en kanalen den grond besproeijen. Het klimaat is er gezond, en de lente verschijnt er zeer vroeg. De bodem is er zeer ongelijk van hoogte en dus ook van gesteldheid, maar in het algemeen zeer vruchtbaar, inzonderheid langs de rivieren.
De bouwlanden beslaan er 158000, de hooilanden 6000, de wijngaarden 28000, de bosschen 68000 en de heide- en weilanden 70000 Ned. bunder. In de vlakten groeijen er druiven, olijven, zuidvruchten, moerbeziën enz., en op hooger gelegen plaatsen ziet men tarwe, haver, maïs, gierst, meekrap, aardappelen en kaardedistelen. In de bergstreek heeft men prachtige bosschen en groenlanden. Het vee is er middelmatig van deugd, maar wild vindt men er in overvloed. Het rijk der delfstoffen levert er ijzererts, bruinkolen, koper en bouwsteen.
Tot de belangrijkste bedrijven behooren er: landen wijnbouw, zijdeteelt, nijverheid en handel. De nijverheid bepaalt er zich vooral tot het winnen van zijde, het bereiden van meekrap, het vervaardigen van papier, het spinnen en weven van wol, het sortéren van kaardedistelen, het maken van machines, looijerij, het vervaardigen van fayence, kaarsen, zeep, hoeden enz., het stoken van brandewijn en het brouwen van bier. De spoorweg van Lyon naar Marseille loopt langs de westelijke grenzen van het departement en zendt zijtakken uit van Sorgues naar Carpentras en van Avignon naar Pertuis. Het departement bezit een lycéum en vier gemeentelijke collèges, alsmede een drietal middelbare scholen; het is in 4 arrondissementen verdeeld en heeft Avignon tot hoofdstad.
Het dorp Vaucluse (Vallis clausa), waaraan het departement zijn naam ontleent, ligt in het arrondissement Avignon in een woest en rotsachtig dal der evenzoo genoemde bergketen, heeft 500 inwoners en is vermaard door het vertoef van Petrarca, die er de bekoorlijkheid der omstreken in sonetten verheerlijkte. In zijne nabijheid ruischt de fontein van Vaucluse, de bron der Sorgues. Niet ver vandaar heeft men in 1809 een gedenkteeken ter eere des grooten dichters doen verrijzen.
