Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 14-08-2018

Scheepvaart

betekenis & definitie

Scheepvaart (De) omvat de binnenvaart (op rivieren en kanalen), de kustvaart, waarbij men het land niet uit het gezigt verliest, en de groote vaart, die de handelswegen volgt dwars door de groote zeëen. De oudste zeevaarders waren voorzeker de Phoeniciërs, die de Middellandsche Zee bevoeren en hunne togten tot Spanje uitstrekten. Later ondernamen ook de bewoners van den Griekschen Archipel en van Klein-Azië zeereizen, en daarna inzonderheid de Carthagers. In de middeneeuwen was de zeevaart hoofdzakelijk in handen van de Venetianen, Genuézen en Noormannen.

Terwijl beide eerstgenoemden daardoor handelsbelangen bevorderden, ondernamen laatstgemelden rooftogten naar de Nederlanden, Engeland en Frankrijk en bezochten zelfs Amerika. De scheepvaart werd bevorderd door de uitvinding van het compas, door de ontdekking van nieuwe werelddeelen, door het aanknoopen van handelsbetrekkingen, door verbetering van den scheepsbouw en vooral door het bezigen van stoomkracht. De sterrekunde legde voorts de grondslagen voor de stuurmanskust, en hier en daar verrezen zeevaartkundige scholen, waar kloeke jongelingen zich voor de zeevaart konden bekwamen. Na de middeneeuwen hebben vooral de Spanjaarden, Portugézen, Nederlanders en Engelschen zich op de scheepvaart toegelegd, en deze heeft niet weinig medegewerkt tot verspreiding van welvaart en beschaving. Er is een tijd geweest, waarin Nederland de vrachtvaart had van Europa en den eersten rang bekleedde onder de zeevarende mogendheden, doch het heeft dien, bij de ontwikkeling der overige natiën, reeds lang verloren. Het is niet alleen overvleugeld door Engeland en Frankrijk, maar zelfs door de stad Hamburg, en vooral in de jongste jaren is wegens de lage vrachtprijzen het aantal onzer koopvaardijschepen aanmerkelijk verminderd. Immers op het vaste land van Europa hebben de veilige en snelle spoorwegen een aanmerkelijk deel van het voormalig vervoer ter zee voor hunne rekening genomen, en naar Amerika kunnen alleen groote stoombooten met veel voordeel reizen doen.