Ranieri (Antonio), een verdienstelijk Italiaansch schrijver, geboren te Napels den 8sten September 1809, studeerde aldaar in de regten en volbragt daarna eene reis door Frankrijk, Engeland en Duitschland, waar hij de hoogescholen te Göttingen en te Berlijn bezocht. Na zijn terugkeer te Napels sloot hij eene innige vriendschap met den ziekelijken dichter Leopardi en stond dezen gedurende 6 jaren met eene edele zelfverloochening ter zijde. Als schrijver leverde hij den socialen roman: „Ginevra, o l’orfana della Nunziata”, waarin hij de schandelijke misbruiken van het Ospizio della Nunziata te Napels aan de kaak stelde. De eerste druk werd door de priesters bijna geheel vernietigd, terwijl deze tevens bewerkten, dat de schrijver tot eene gevangenisstraf van 35 dagen veroordeeld werd.
Eene tweede uitgave was in korten tijd uitverkocht, en de derde (1862) verscheen met platen van de beste Italiaansche meesters. De ophooping van gruwelen in dien roman werd afgekeurd, maar de zuiverheid van taal, de krachtige, beeldrijke stijl en de levendige verbeelding des dichters wekten algemeene bewondering. Voortreffelijk is voorts zijne „Storia d’ltalia dal quinto al nono secolo (1841)”, die hem op nieuw de vervolging der geestelijkheid op den hals haalde. Ook gaf hij een boekje van zedelijk-wijsgeerigen inhoud: „II frate Rocco (1842)” in het licht. Te vergeefs zocht hij eene hoogleeraarsbetrekking te verkrijgen, zoodat bij geruimen tijd zijne krachten wijdde aan de regtspractijk. Aan de volksbewegingen van 1848 nam hij geen deel, maar hij bevond zich in 1860 onder de Patriotten, die Garibaldi uitnoodigden, Napels in bezit te nemen. De eerbewijzen, welke hem later door den Koning van Italië werden aangeboden, namelijk het grootkruis eener Orde, eene betrekking in den Staatsraad en den titel van Senator, wees hij van de hand, maar aanvaardde een mandaat als volksvertegenwoordiger in het Parlement, alsmede een hoogleeraarsambt in de wijsbegeerte en geschiedenis in zijne geboorteplaats. Zijne gezamenlijke werken verschenen in 1862—1864 in 3 deelen.
