Marcus, de Evangelieschrijver, is volgens sommigen dezelfde, die in de „Handelingen der Apostelen” onder den naam van Johannes Marcus voorkomt. Hij was geboortig van Jerusalem, vermaagschapt met Barnabas en vergezelde dezen en den apostel Paulus naar Antiochië, Cyprus en Perga in Pamphylië, waar hij afscheid van hen nam en naar Jerusalem terugkeerde. Later vinden wij hem als medearbeider van Barnabas, nadat deze Paulus verlaten had, op Cyprus (Hand.
XIII: 5 en XV : 37 enz.). Volgens Colossensen IV: 10 en 2 Timotheus IV: 11 was hij later weder bij Paulus te Rome, en volgens 1 Petrus V: 13 als medgezel van Petrus te Babylon. De kerkelijke overlevering vermeldt voorts eene zendingsreis van Marcus in Egypte en het westelijk gedeelte van Afrika, en verzekert, dat hij in 62 of 66 den marteldood gestorven en te Venetië begraven is. hij is de beschermheilige van laatstgenoemde stad, en de R. Katholieke Kerk wijdde aan hem den 25sten April.
Het „Evangelie”, dat den naam van Marcus draagt, staat in zoo naauw verband met de „Evangeliën” van Matthaeus en Lucas, dat het na Griesbach algemeen beschouwd werd als een schraal uittreksel uit laatstgemelde twee, — een gevoelen, dat desgelijks door Baur, Strausz en Zeller, gehuldigd werd. Daarentegen zagen Wilke, Weisze en Bruno Bauer juist in het „Evangelie” van Marcus het oorspronkelijke stuk, van ’t welk de andere twee uitbreidingen waren, en deze onderstelling, welke grooten bijval vond, is vervolgens in bescherming genomen door Reusz, Ritschl, Ewald, Holtzmann, Weizsäcker en Schenkel, alsmede door Volkmar. De volkomene oplossing der critische vraag is intusschen nog ver te zoeken. Ook de voorstanders der betrekkelijke oorspronkelijkheid van dit geschrift ontkennen niet, dat het velerlei wijzigingen ondergaan heeft. Het schijnt, dat de geschiedkundige volgorde der feiten — inzonderheid in de lijdensgeschiedenis — goed is bewaard gebleven , maar tevens dat de voorstelling dier feiten van lateren tijd is dan die van Matthaeus.
In elk geval is ons „Evangelie van Marcus” later ontstaan dan het oorspronkelijk geschrift, hetwelk tot grondslag diende voor het „Evangelie van Matthaeus”. Het stuk schijnt nog in de eerste eeuw, doch na de verwoesting van Jerusalem — welligt omstreeks het jaar 90 onzer jaartelling — te zijn opgesteld; of dit geschied is door Marcus, bleef onbeslist. Het oorspronkelijk slot is verloren gegaan; het tegenwoordige slot (XVI: 9—20) draagt alle kenmerken van onechtheid.
