Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 09-08-2018

Luchtspiegeling

betekenis & definitie

Luchtspiegeling of opdoeming. Wanneer een lichtstraal uit eene digtere in eene dunnere middenstof overgaat, wordt hij ge broken, en wel zóó dat zijn brekingshoek grooter is dan zijn invallingshoek. Is deze laatste zeer groot, dan kan er geen overgang plaats hebben, maar de lichtstraal wordt teruggekaatst en keert in de digtere stof terug.

Zulk eene terugkaatsing kan geschieden bjj den overgang van eene koudere in eene warmere luchtlaag, zelfs bij een warmte; verschil van 2° C., als de straal maar onder een zeer grooten hoek invalt. Dit verschijnsel nu komt in Egypte dikwijls voor en wordt met den naam van luchtspiegeling (mirage) bestempeld. Ais een waarnemer en een verwijderd voorwerp zich op twee slechts zeer weinig verhevene punten bevinden, gescheiden door eene door de zon verhitte vlakte, zoodat de onderste luchtlagen sterker verwarmd zijn dan de bovenste, dan ziet de waarnemer het voorwerp tweemaal, ten eerste ljjnregt door de stralen, die regtstreeks tot hem komen, en ten tweede teruggekaatst (dus omgekeerd) door lichtstralen, die oorspronkelijk van het voorwerp naar beneden gingen en door de verschillende luchtlagen eerst gebroken en daarna teruggekaatst worden. Eene dergelijke luchtspiegeling kan ook naar boven plaats grijpen, wanneer de bovenste luchtlagen veel sterker verwarmd zijn en de stralen, die van het voorwerp uitgaan, naar boven gebroken en dan teruggekaatst worden. Men heeft zulk eene luchtspiegeling bjjv. aan den oever van Sicilië, en zij is er onder den naam van Fata morgana bekend, — voorts in de woestijnen van Afrika, en evenzeer op de ijsvlakten aan de noordpool, waar men wel eens een schip in de verte en tevens, door de luchtspiegeling, daarboven een omgekeerd schip waarneemt. Ook ziet men bij daartoe gunstige omstandigheden te Medemblik met het bloote oog wel eens Stavoren en de Friesehe kust verrijzen.