Leesbibliotheek (Eene) is eene inrigting, waar men tegen eene bepaalde som een boek of ook een willekeurig aantal boeken gedurende zekeren tijd bekomen kan. Leesbibliotheken zijn bij het aanwakkeren der leeslust in den loop der voorgaande eeuw ontstaan en vooral in de tegenwoordige eeuw aanmerkelijk vermeerderd. Zulke inrigtingen hebben zoowel voordeelig als schadelijk gewerkt, — voordeelig, voor zoover zij alle voortbrengselen der letterkunde onder het bereik bragten van een uitgebreid publiek en alzoo verlichting en beschaving bevorderden, — nadeelig, omdat zij in den regel verzamelingen waren of nog zijn van zulke boeken, die enkel kunnen dienen tot verstrooiing, tot streeling van een ongezonden of bedorven smaak en alzoo tot vernietiging van het zedelijk gevoel der lezers.
In het naburig Duitschland heeft men om die reden de leesbibliotheken onderworpen aan het opzigt van de regéring. Veel beter evenwel is — wat in ons land geschiedt — de oprigting van volksbibliotheken, zooals die der Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen, waar door eene doelmatige keuze van boeken de kennis der lezers uitgebreid en hun schoonheidsgevoel ontwikkeld wordt.
