Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 09-08-2018

Iiuiskruid

betekenis & definitie

Iiuiskruid noemde men van ouds elk gewas, dat men geschikt oordeelde om luizen te verdrijven. Daartoe behoort het geslacht Pedicularis (kartelblad) uit de familie der gemaskerd-bloemigen. Het onderscheidt zich door een buikigen, 5-spletigen kelk, eene buisachtige, mondvormige bloemkroon, eene zamengedrukte, gehelmde, dikwijls uitgerande bovenlip en eene 3-lobbige onderlip en door eene zamengedrukte, gepunte zaaddoos.

Van dit geslacht vermelden wij het moeras-Tcarielblad P. palustris L.) met vertakten stengel en gevinde bladeren met lancetvormige, vindeeliggetande vinnen, en het loschachtig-kartelblad (P. sylvatica L.) met een aan den voet vertakten stengel, gevinde bladeren met eironde, spits-getande vinnen, een langwerpig-opgeblazen, ongelijk 5-spletigen en kamvormigen kelk en met eene bloemkroon met stompe, geknotte, spits2-tandige bovenlip. Van laatstgenoemde plant geven wij in bijgaande tig. in a een afbeelding op d'e helft der natuurlijke grootte, — in b eene van den kelk, in c van eene lip, en in d van eene zaaddoos in natuurlijke grootte, — en in e eene van een doorgesneden zaad, 5-maal vergroot.

Voorts behoort daartoe het witte nieskruid (Veratrum Sabadilla Betz.), tot de familie der Melanthaceën gerekend, met een dikken wortelstok, eenhoogen stengel, tot eene groote trosvormige bloempluim vereenigde bloemen en elliptische, zachtharige bladeren.

Van deze of eene met haar vermaagschapte plant komt het zoogenaamde luiszaad of sabadilzaad, hetwelk in de apotheek te bekomen is.

Van de plant geven wij hierbjj eene afbeelding op der natuurlijke grootte.

< >