Honthorst (Gerard) of Gerrit Hondhorst, een uitstekend Nederlandsch schilder, geboren te Utrecht in 1592, genoot het onderwijs van Abraham Bloemaart en begaf zich naar Rome, waar hij wegens zijne voortreffelijke nachtstukken den bijnaam ontving van Gerardo della Natte. Tot zijne beroemdste stukken behoorden: „De onthoofding van Johannes de Dooper” in de kerk van Maria della Scala, en „Christus vóór Pilatus.” Na zijn terugkeer te Utrecht (1623) werd hij lid van het St. Lucas-gild, doch bleef er slechts kort en begaf zich, op uitnoodiging van koning Karel I, naar Engeland. Voor dien Vorst heeft hij onderscheidene schilderijen vervaardigd.
Eén van deze, „Koning Karel en zijne gemalin, in de gedaante van Apollo en Diana op de wolken gezeten, waarbij de hertog van Buckingham als Mercurius aan het hoofd der kunsten en wetenschappen” bevond zich in 1808 nog te Hamptoncourt. De schilder had daarvoor 3000 gulden, een zilveren servies voor 12 personen en een fraai paard ontvangen. Voorts vermelden wij van hem eene groote schilderij, „De Koningin van Bohemen met hare kinderen”, in de kunstverzameling der lords van Essex. Men meent dat hij in 1627 eene reis naar Venetië volbragt heeft, doch zeker is het, dat hij na zijn terugkeer in het Vaderland hofschilder werd van prins Frederik Hendrik. Het jaar van zijn overlijden is onbekend, maar volgens vrij zekere berigten was hij in 1666 nog in leven. In ons Vaderland hebben wij van hem „Het portret van Maria dei Medici, koningin van Frankrijk”, zijnde een schoorsteenstuk in het paleis te Amsterdam, — op het Trippenhuis 5 stukken, waaronder zich 4 portretten bevinden, — te Utrecht „De dood van Seneca”, en op het kasteel Zuilen „De Gratiën”.
Zijn portret, door hem zelven geschilderd, bevindt zich in de beroemde verzameling van portretten te Florence. Zijn stijl is prachtig en vol effect, doch zijn coloriet wat bruin. Sandrart behoorde tot zijne leerlingen. — Zijn broeder Willem Honthorst, geboren te Utrecht in 1604, desgelijks een leerling van Bloemaart, was historie- en portretschilder. Hij vertrok in 1646, op verzoek van Louize Henriëtte van Oranje, gemalin van Frederik Willem, keurvorst van Brandenburg , naar Berlijn, waar men in het muséum portretten van zijne hand aan treft van Willem II, prins van Oranje, van diens gemalin prinses Maria en van Amalia van Solms. Hij overleed volgens sommigen in 1666, volgens anderen in 1683.
