Gorinchem of Gorkum, eene zeer welvarende, neringrijke gemeente in de Nederlandsche provincie Zuid-Holland, in de voormalige heerlijkheid van Arkel, op den regteroever van de Merwede en aan den mond van de Lange gelegen, is de hoofdplaats van een arrondissement en van een kanton. Zij telt ongeveer 10000 inwoners, is eene vesting met een gebastionneerden hoofdwal en eenige ravelijnen, en bevat een wapendepot. Men heeft er eene Latijnsche school en eene hoogere burgerschool, — voorts verschillende fabrieken, alsmede eenige merkwaardige gebouwen, zooals het raadhuis, de cellulaire gevangenis enz.
In ouden tijd voerden de heeren van Arkel (zie aldaar) er heerschappij. In 1572 werd deze stad door de Watergeuzen aan de Spanjaarden ontrukt, — in 1672 belette generaal Wirtz, dat zij door de Franschen veroverd werd, — in 1787 werd zij door de Pruissen, in 1795 door de Franschen ingenomen, en in 1814 gaf zij zich over aan de Verbondene Mogendheden.
