Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 06-08-2018

Eboli

betekenis & definitie

Eboli (Anna de Mendoça, prinses van), eene dochter van don Diégo Hurtado de Mendoça, onderkoning van Peru, werd als eenige erfgename van haren vader hertogin van Francavilla en prinses van Melita. Zij werd geboren in 1535 en huwde met den bejaarden Ruy Gomez da Sylva, den gunsteling van Philippus II en door dezen tot prins van Eboli verheven. Zij had grooten invloed aan het Hof en was het middelpunt van vele intrigues. Het is zeker, dat don Carlos (de kroonprins) haar haatte en verachtte, — dat don Jan van Oostenrijk, de onechte zoon van Karel V, niet met haar, maar met Maria de Mendoça een minnehandel aanknoopte, en dat zij zoowel den Koning als den staatssecretaris Antonio Perez tot minnaar had.

Volgens Mignet was hoogstwaarschijnlijk de hertog van Pastrana een zoon van haar en van Philippus II. Bij den dood van koningin Elizabeth nam haar invloed nog toe. Zij wist het voornemen van haren gemaal, om van haar te scheiden, te verijdelen, doch eene staatkundige intrigue veroorzaakte haren val. Toen don Jan van Oostenrijk in de Nederlanden vertoefde, zond hij, ter bevordering van de plannen zijner eerzucht, zijn geheimen secretaris Escovedo naar Madrid, en toen laatstgenoemde tegengewerkt werd door Perez, ontdekte hij aan den Koning de betrekking van dezen met de prinses van Eboli. Philippus nam toen zijne maatregelen, om zich van allen te ontslaan. Hij zorgde er voor, dat Perez, uit vrees voor het reeds gepleegde verraad, Escovedo om het leven bragt, en daarna, dat de bloedverwanten van dezen eene aanklagt tegen den moordenaar jnleverden. Perez onttrok zich door de vlugt aan het dreigend gevaar, en de Prinses, die hem tot den moord en tot vlugt had aangezet, werd in een procés gewikkeld en ging tot aan haren dood onder den last der algemeene verachting gebogen. Het karakter dier vrouw in den „Don Carlos” van Schiller is enkel een gewrocht van ’s dichters verbeelding.