Drainéren, afkomstig van het Engelsche werkwoord to drain (uitlekken), is de naam eener handelwijze, waardoor men bouw- en weiland van het overtollige water bevrijdt.
Dit geschiedt door rijen van gebakken aarden pijpen, die op zekere diepte in den grond worden gelegd. Immers wanneer wij ons — zie bijgaande figuur — eene glazen buis voorstellen, die aan beide uiteinden is omgebogen, dan zal het water, dat in het langste been tot in b staat, ook in het kortste been het water tot de hoogte in a houden. Maken wij echter eene opening bij c, dan zal het water zoowel uit het langste als uit het kortste been wegvloeijen. Zoo gaat het ook in den bodem; wanneer men er ergens op genoegzame diepte gelegenheid geeft tot water-afvoer, dan zal de algemeene waterstand tot op die diepte dalen. Daartoe heeft men aanvankelijk pogingen aangewend door het graven van greppels, die met takkebossen, riet, stroo enz. werden gevuld en daarna met omgekeerde graszoden overdekt, alsook met hoefijzervormige steenen, die op platte steenen werden gelegd.
Thans echter gebruikt men daartoe draineerbuizen of pijpen van gebakken aarde, en men legt deze ter diepte van 1 tot 11/2 Ned. el in den grond, welke hierdoor droog, poreus en voor de dampkringslucht toegankelijk wordt. Men ziet spoedig, welke gronden die kunstbewerking noodig hebben, namelijk zulke, die met rietgrassen, heermoes, kweek, mos enz. bedekt zijn, na zware regenvlagen langzaam opdroogen en zelfs bij eene uitmuntende behandeling een schralen oogst leveren. Hier is het drainéren een uitstekend geneesmiddel, waarvan de kosten gemiddeld ongeveer 75 gulden het Ned. bunder bedragen. Hoe dieper de buizen gelegd worden, des te krachtiger is de werking, daar de loodregte drukking der waterkolom naar die mate te sterker is, hoewel natuurlijk de diepte beperkt wordt door den waterstand der slooten of vaarten, waarin de buizen uitmonden. Eerst meende men, dat het water door de poreuze wanden der buizen drong, zoodat men die poreusheid zocht te bevorderen; hierdoor werden echter de buizen zwaar en broos.
Thans echter weet men, dat het water zijn weg neemt door de sluitvoegen der onderling niet verbonden buizen, en men bakt deze harder en ligter. Die buizen zijn verschillend van wijdte en worden wijder genomen naar mate de rijen langer zijn. Het dieper leggen der buizen is voordeelig, omdat men daarbij het aantal reeksen verminderen kan. De onderlinge afstand der rijen verschilt voorts in de verschillende gronden; hij is voor zandgrond 15-22, voor veengrond 12-15, voor zavelgrond 10-16, en voor kleigrond 6-11 Ned. el.
Het hooge belang van het drainéren is gelegen in eene vermeerderde opbrengst van den grond. Immers deze wordt warmer, daar de zonnegloed minder verbruikt wordt voor de verdamping der overtollige waterdeelen; ook wordt hij door de verwijdering van het water veel losser en voor de dampkringslucht meer toegankelijk, terwijl de plantenwortels, dieper in den bodem doordringende, eene meer gelijkmatige vochtigheid genieten. — De aanwinst van grond is mede niet verwerpelijk, daar bij het drainéren de anders onmisbare greppels vervallen; — men kan den grond op alle tijden en tevens gemakkelijker bewerken, — het onkruid vermindert, — de invloed der meststof is krachtiger, — en de meer gezonde bodem wordt beter geschikt om uitmuntende voortbrengselen te leveren.
Het drainéren geschiedt ook wel door middel van een draineerploeg, waarmede men een rolrond, met ijzer beslagen hout op zekere diepte door den bodem trekt, zoodat er onderaardsche gangen voor water-afvoer ontstaan. Hiertoe wordt echter zoo groote trekkracht vereischt, dat men zich van een kaapstander bedienen moet. Zulke gangen heeft men ook wel gevuld met eene sterk ineengedraaide stroowisch, ja, men heeft er zelfs rijen van pijpen ingebragt, door deze met kettingen achter aan den ploegrol te bevestigen. Intusschen vindt de gewone wijze van drainéren — het graven van greppels en het daarin leggen van aarden buizen — den meesten bijval.
