Eene voormalige Fransche provincie, die thans de departementen Isère, Drôme en Hautes Alpes bevat, grenst ten oosten aan de Alpen, ten zuiden aan Provence en ten noorden en westen aan de Rhône, terwijl drie zijrivieren van deze laatste, namelijk de Isère, de Drôme en de Durance haar besproeijen.
Dit gewest is nabij de Alpen bergachtig, maar vlak naar de zijde van de Rhone. Na den val van het Romeinsche Keizerrijk vormde Dauphiné het zuidelijk gedeelte van het Bourgondische rijk, kwam alzoo onder de heerschappij der Franken, doch in 1032 tot het midden der 14de eeuw in het bezit der Duitsche keizers. De voormalige heeren des lands noemden zich dauphins, en vermoedelijk heeft dit gewest van hen den naam ontvangen. Met Guigo VI, zich graaf en dauphijn van Viennois noemende, stierf tegen het einde der 12de eeuw het geslacht dier heeren uit; doch een zoon van zijne erfdochter Beatrix en van Hugo van Bourgondië werd in het begin der 13de eeuw de stamvader van een nieuw geslacht, dat echter in 1281 in de mannelijke lijn wederom uitstierf, waarna een zusters zoon van den laatsten dauphin, tevens een zoon van graaf Humbert I de Latour du Pin, eene 3de dynastie stichtte. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Guigo VIII, en deze door zijn broeder Humbert II, die zijn gebied toewees aan Karel van Valois (zie onder Danphijn), terwijl de Duitsche Keizer opperleenheer bleef. Daarbij werd bepaald, dat Dauphiné zijne eigene voorregten zou behouden en nooit in Frankrijk worden ingelijfd; niettemin is dit laatste langzamerhand geschied.
