Alembert (Jean le Rond d’), een van de voornaamste wijsgeeren en wiskundigen der 18de eeuw, werd geboren te Parijs op den 16den November 1717 en door zijne ouders te vondeling gelegd. De vrouw van een armen glazenmaker nam het onwettig en verstooten kind van mejufvrouw Tencin en den artilleriecommissaris Destouches medelijdend in hare woning op en noemde het naar de kleine kapel, op wier trappen het was nedergelegd, Jean le Rond. Zij koesterde den zuigeling met moederlijke teederheid, zoodat de kleine Jean ook op lateren leeftijd zoo lang mogelijk met haar bleef zamenwonen en haar vereerde, alsof zij inderdaad zijne moeder was.
De onnatuurlijke vader kwam later tot inkeer en bezorgde het kind een aanzienlijk jaargeld. Nu bezocht de knaap het collegie Mazarin en wekte door zijne vlugheid en schranderheid, maar vooral door zijne vorderingen in de wis- en natuurkundige wetenschappen, de verbazing zijner leermeesters. Reeds in het jaar 1741 werd hij lid van de Fransche academie en vervolgens — na het beantwoorden eener prijsvraag — van de Academie te Berlijn. Telkens gaf hij nieuwe wis- en natuurkundige, wijsgeerige en letterkundige werken in het licht, die van een grooten omvang van geleerdheid en van een volhardend onderzoek getuigen. Hij ondernam met Diderot de uitgave der grootte Dictionnaire encyclopédique (28 deelen, Parijs, 1751—1772). In 1772 werd hij secretaris der Fransche academie.
D' Alembert bezat wegens zijne verbazende geleerdheid, wijsgeerige schranderheid en edelen inborst vele vrienden, maar zijn afkeurend oordeel over de leerstellingen der Jezuïten en zijn wijsgeerig standpunt tegenover kerkelijke meeningen bezorgden hem talrijke vijanden. Hij werd miskend, deFransche Academie hield zelfs zijn jaargeld in, en de encyclopaedie, waarin hij eene inleiding en de wis- en natuurkundige artikels schreef, bezorgde hem zooveel onaangenaamheden, dat hij zich na 1759 aan dien arbeid onttrok. Wel werden hem door Catharina van Rusland en Frederik de Groote groote geldsommen en eerambten aangeboden, indien hij zijn vaderland wilde verlaten, maar hij bleef te Parijs en overleed aldaar den 29sten October 1783 aan het graveel, omdat hij weigerde, zich aan eene heelkundige operatie te onderwerpen. Zijne “Oeuvres philosophiques, historiques et littéraires” zijn door Bastien uitgegeven (18 dln, Parijs 1805), en later zijn zij verschenen bij Didot (16 dln 1821). Zijne “Opuscules mathématiques” zijn in 1761—1780 in 8 deelen gedrukt.
