is de kunst om door middel van een systeem van zeer eenvoudige tekens inplaats van letters, een veel grotere snelheid te bereiken dan met het gewone schrift mogelijk is, zodat zelfs snel uitgesproken redevoeringen woordelijk opgeschreven kunnen worden. De Stenographie of „kortschrift”, zoals zij ook wel genoemd wordt, is geen uitvinding van den modernen tijd, integendeel, volgens sommige onderzoekers hebben de Grieken al in de 5e of 4e eeuw voor Chr. een of ander soort kortschrift gebruikt.
Men heeft n.l. te Athene een opschrift uit ongeveer dien tijd opgedolven, waarin een overzicht wordt gegeven van een stenographisch stelsel met den prijs van de lessen en den naam van een leraar erbij.De Romeinen gebruikten van Cicero’s tijd af de z.g. tekens (notae) van Tiro, waarvan de uitvinding aan Cicero’s vrijgelaten slaaf, Tiro, werd toegeschreven. De Tirotekens zijn echter nog lang geen moderne alphabetische Stenographie; zij stellen eenvoudig ieder woord door een teken voor, zodat duizenden van deze tekens in gebruik kwamen tot in de 7e of 8e eeuw n. Chr. en nog daarna in de kloosters.
Engeland is de bakermat van de eigenlijke, moderne Stenographie; het eerste alphabetische systeem werd n.l. in 1602 door den Engelsen geestelijke John Willes ontworpen. In het midden van de 17e eeuw kwam deze methode ook naar het vasteland van Europa. In de 18e en 19e eeuw kwamen er telkens nieuwe systemen bij, totdat in 1837 Sir Isaäc Pitman een nieuw systeem publiceerde, dat, door een intensieve reclame-campagne gesteund, weldra alle concurrerende stelsels achter zich liet en tegenwoordig als het meest gebruikte stenographische systeem ter wereld geldt.
Men kan de stenographische systemen in twee hoofdgroepen verdelen, n.l.: de geometrische en de graphische. Bij de geometrische bestaan de lettertekens uit de eenvoudigste geometrische lijnen, n.l. de rechte lijn en de delen van een cirkel; de graphische systemen vormen hun tekens uit de delen van de gewone Latijnse letters. Beide soorten gebruiken daarbij ook nog andere verkortingstekens en middelen. In Engeland en de Engels sprekende landen, in Frankrijk en Spanje staan de geometrische stelsels op den voorgrond, in Duitsland, Oostenrijk en Hongarije de graphische.
In Nederland was het eerste systeem dat van Gérard Schaep, schepen van Amsterdam, van 1650, maar noch toen, noch in de volgende twee eeuwen vond de Stenographie veel beoefening . Eerst door de invoering van de Stenographie in de Staten-Generaal trad zij meer op den voorgrond. Kort na 1850 werd de Stenographische Inrichting bij de Staten-Generaal opgericht. Deze inrichting maakt gebruik van het systeem Somerhausen-Steger, hoewel sedert 1904 dit systeem niet meer het enige officiële is, maar er ook andere systemen toegelaten worden.
Tegenwoordig worden in ons land naast elkaar onderwezen en toegepast de stelsels: Groote, Pont, Pitman-de Haan, enz., terwijl stelsels als Goudschaal Bussmann, Stolze-Wery e.a. niet meer gangbaar zijn. Aan tal van scholen, handelsscholen en cursussen wordt Stenographie als lesvak onderwezen.
