Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Stem

betekenis & definitie

Het stemorgaan en de bizonderheden der menselijke klankvorming zijn eerst sedert anderhalve eeuw bekend. De stembanden, die in het strottenhoofd liggen, worden door spieren min of meer gespannen en geraken door de aanblazing der uitademingslucht in trilling.

Deze trilling weerklinkt in het zogenaamde aanzetstuk, de gehele keel- en mondholte, waardoor de klank van de stem bepaald wordt, ongeveer zoals het trompetvormig aanzetstuk dit doet bij koperen blaasinstrumenten.De plaatsing van het verhemelte, de tong en de tanden, speelt natuurlijk eveneens een grote rol, evenals de uitademing, die door het middenrif geregeld wordt, daar de uitgestoten lucht de stembanden aan het trillen brengt.

Evenals bij de meeste dieren geschiedt bij den mens de geluidsvorming alleen bij de uitademing; toch is ook bij de inademing geluidsvorming mogelijk; een kat bijv. kan inademend miauwen.

Wanneer bij het spreken of zingen niet alleen de stemband, maar ook de diepe delen van de luchtpijp en de borstholte krachtig meetrillen, dan noemt men dat een borststem, in tegenstelling met de falsetstem, die uitsluitend ontstaat bij trilling in de hogere luchtwegen.