Wanneer men een zekere hoeveelheid vaste stof, bijv. zout of suiker, in een hoeveelheid vloeistof, bijv. water, brengt, dan neemt men in vele gevallen waar, dat die vaste stof verdwijnt, doordat de deeltjes zich gelijkmatig in de vloeistof verdelen. De hoeveelheid vaste stof, die men in een bepaalde hoeveelheid vloeistof kan oplossen, is beperkt; zij is gewoonlijk bij hogere temperatuur groter dan bij lagere temperatuur.
Men moet een oplossing vooral niet verwarren met een verbinding. In suikerwater, een oplossing, is nog steeds onveranderd water en onveranderd suiker aanwezig. Brengt men echter bijv. zink in zwavelzuur, dan verdwijnt het zink wel, maar het is niet meer terug te vinden en, als de hoeveelheden juist gekozen zijn, blijft er noch zink noch zwavelzuur over, doch is er zwavelzuurzink, een nieuwe stof, ontstaan. De grens tussen verbinding en oplossing is echter soms moeilijk te trekken.
Behalve vaste stoffen kan men ook in sommige gevallen gassen in vloeistoffen oplossen, ook zelfs een gas in een vast lichaam (waterstof in platina).
Ook in de muziek is de uitdrukking „oplossing” welbekend. Er zijn bepaalde accoorden, waarmee een muziekstuk niet zou kunnen sluiten, b.v. de z.g. septiem-accoorden. Bij het horen van zulk een accoord is het oor niet bevredigd en vraagt om een groten of kleinen drieklank als slotaccoord. B.v. op het (dominant-) septiem-accoord g, b, d, f kan als slotaccoord de drieklank c, e, g volgen, om ons voldoening te schenken. Zo’n slotaccoord noemt men een oplossing van het septiem-accoord.
