Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 13-08-2019

Oor

betekenis & definitie

Het oor is het gehoororgaan, waardoor het ons mogelijk is luchttrillingen op te vangen en, mits binnen zekere grenzen, in geluidsindrukken om te zetten, zoals het oog lichttrillingen in gezichtsindrukken omzet. Wij onderscheiden bij dit orgaan het buiten-, midden- en binnenoor.

Tot het buitenoor behoren de oorschelp en de uitwendige gehoorgang. De oorschelp, die bij vele dieren door middel van spieren beweegbaar is, is bij alle mensen verschillend, wat vorm en aanhechting aan het hoofd betreft en derhalve een uitstekend middel om een persoon te identificeren, d.w.z. vast te stellen, wie hij is.

De opening der oorschelp gaat over in de uitwendige gehoorgang. In de huid, waarmee deze buis bekleed is, bevinden zich kliertjes, die’n bruinachtige, vettige substantie afscheiden, ’t z.g. oorwas of oorsmeer.

Naar binnen wordt de gehoorgang afgesloten door het trommelvlies, een dun, elastisch embraan. Wat achter ’t trommelvlies ligt, behoort tot ’t middenoor, n.l. de door hard been (’t rotsbeen) ingesloten trommelholte met de gehoorbeentjes: hamer, aambeeld en stijgbeugel.

De beide vensters, het ovale en het ronde venster, liggen tussen midden- en binnenoor. Een buis voert van de trommelholte naar de keel, de z.g. buis van Eustachius, zodat de lucht in het middenoor met de buitenlucht in verbinding staat.

Dit is ter vereffening van luchtdrukverschillen gewichtig, omdat bij sterke luchttrillingen — een modern voorbeeld is de knal van zwaar geschut — het trommelvlies door de geweldige eenzijdige schokken, zou kunnen scheuren. De kanonniers, die de zware stukken bedienen, houden daarom bij het afgaan van het schot den mond open, zodat de hevige luchttrillingen zowel door de uitwendige gehoorgang als ook door de buis van Eustachius tot het trommelvlies doordringen kunnen, zodat de schokken van binnen en buiten elkander gedeeltelijk opheffen.Van de drie gehoorbeentjes is de hamer met zijn steel aan het trommelvlies vastgegroeid, terwijl het knotsvormige gedeelte op het aambeeld rust, dat op zijn beurt tegen den stijgbeugel drukt. De trillingen van het trommelvlies planten zich over deze brug voort tot aan het binnenoor, waartegen de stijgbeugel met zijn brede zijde rust. Het binnenoor is het gewichtigste gedeelte van het gehoororgaan. Het bestaat uit labyrinth en slakkenhuis. Twee kleine, door elastische vliezen afgesloten, openingen verbinden het binnenoor met de trommelholte. De ene opening, die eirond is en het ovale venster genoemd wordt, voert naar den voorhof van het labyrinth, terwijl de andere, het ronde venster, de verbinding met het slakkenhuis vormt.

Het labyrinth bestaat uit een voorhof en drie boogvormige buizen, wier vlakken loodrecht op elkander staan, die dus in de drie afmetingen liggen. Men acht het dan ook vrijwel zeker, dat zij dienst doen als evenwichtsorgaan. In slakkenhuis en labyrinth eindigt de gehoorzenuw in een groot aantal fijne vezeltjes, welke in gehoorcelletjes eindigen, die tezamen het ingewikkelde orgaan van Corti vormen. Hoe de luchttrillingen, die het oor opvangt en over de brug van het middenoor en orgaan van Corti naar de gehoorzenuw overbrengt, tenslotte in geluidsindrukken omgezet worden, is een uiterst ingewikkeld proces, waarop wij niet kunnen ingaan.