De Bataks of Batakkers zijn een volk, dat tot het Maleise ras gerekend mag worden. Ze bewonen de z.g.
Bataklanden, een landstreek om het Tobameer op Sumatra ten N.W. van de residentie Sumatra’s Westkust (Padang). Vroeger bewoonden de Bataks de gehele Noordwestelijke helft van Sumatra, thans echter zijn zij sterk in aantal verminderd en op hun tegenwoordige woonplaatsen teruggedrongen.
Er zijn thans nog ruim een half millioen Bataks; dat is ongeveer zoveel als de totale bevolking van de provincie Overijsel.Het Batakse huis is vierkant en wordt op palen gebouwd. De zijwanden wijken naar boven toe buitenwaarts uit en dragen een steil dak, dat aan de beide uiteinden vaak met een in hout gesneden karbouwenkop is versierd. Deze koppen beschouwt men als de beschermgeesten van het huis. De huizen zijn niet voor één gezin, maar voor een hele familie. Er zijn dan ook huizen, die meer dan 24 M. lang zijn.
Verder vindt men in de Bataklanden een soort gemeentehuis, waar de mannen bijéén komen, om allerlei te bespreken en waar men vreemdelingen huisvest.
De Bataks zijn verdeeld in verschillende stammen. Nu mag een jongen uit zo’n stam niet trouwen met een meisje uit denzelfden stam. Zo’n huwelijksregeling noemt men met een geleerd woord exogamie. De jongeman krijgt zijn meisje niet maar zo, doch hij moet haar kopen, verdienen of schaken.
Als de jongeman haar koopt, wordt ze absoluut eigendom van hem. De prijs van een meisje bedraagt ongeveer 45 gulden, maar jullie moeten wel bedenken, dat de Bataks veel minder geld hebben dan wij en dat het dus voor hen een heel bedrag is.
Wil hij het meisje verdienen, dan moet hij drie of vier jaar in dienst treden bij de ouders van het meisje. Dit dienen heeft ook het voordeel, dat de ouders zien, of de jongen wel goed kan werken en dus een goede man voor het meisje zal worden.
Soms schaakt de jongen een meisje, dat wil zeggen: hij haalt het meisje uit haar ouderlijk huis weg, tegen den zin van de ouders, maar met medewerking van het meisje zelf. Ook in dit geval moet hij later een bruidsprijs betalen, hoewel veel geringer dan bij den gewonen koop.
Vroeger aten de Bataks gevangen tegenstanders op, maar dit is thans geheel voorbij. Toch hadden de Bataks ook toen reeds een hoog begrip van zeden en moraal en de straffen, die op bepaalde overtredingen stonden, waren zeer streng.
Meineed en verraad b.v. werden steeds met den dood gestraft.
Ze dachten echter door het opeten van die gevangenen bijzonder sterk te worden.
Hun godsdienst bestond in de verering van de geesten der voorouders en de bezwering van de machtige, kwaadwillige natuurgeesten. Daarbij speelden evenals bij alle natuurvolkeren, toverpraktijken een grote rol.
Ze geloofden o.a. dat de levenskracht of zielestof van een mens zetelde in bepaalde delen van het lichaam, zoals b.v. haar en nagels en dus maakten zij van deze voorwerpen bij hun bezweringen druk gebruik. '
Thans zijn de zeden en gebruiken der Bataks heel wat verzacht. Hier hebben de zendelingen een groot werk verricht. Het hele volk is tot den Christelijken godsdienst bekeerd. Overal zijn kerken en scholen gebouwd, waar inlandse onderwijzers de jeugd onderrichten.
