Vloeken lexicon

Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg (1997)

Gepubliceerd op 14-11-2019

honderd

betekenis & definitie

In de verbinding hij gans honderd is honderd mogelijk een vervorming van wonden. Is zulks het geval, dan mogen wij er een bastaardvloek in zien van Gods heilige lijdenswonden. Op het moment dat men in honderd geen verbastering meer ziet van wond, maar er een telwoord in herkent, krijgt dat telwoord een soort versterkende functie dat een verdere uitbreiding kon ondergaan, zoals wij zien in gans guts hondert en twintigh. Andere bastaardvloeken met telwoorden zijn: gans honderden, pots honderd slapprementen; pots honderd twyntig luyster; wat honderd guldelingen. In deze laatste uitroepen, die niet verder reiken dan de iyde eeuw, heeft honderd uitsluitend een verhullende betekenis. Door zijn donkere klank kan honderd fungeren om op hol geslagen emoties beheersbaar te maken. Honderd doet ook dienst als versterker van duizend in de volgende bastaardvloeken c.q. uitroepen: [i]honderd duizend schanden; honderd duizend duitsche duikers; honderd duizend frangoysen.

Honderd[/i] zoekt ook het gezelschap van geld: wat honderd guldelingen; bij honderd duizenden stuiveren. Als honderd echt als telwoord gebruikt wordt in vloeken, dient het om kenbaar te maken hoe vaak de vloek geldt. In het zuiden van ons taalgebied komt de bastaardvloek honderd zakken gort voor de nonnen voor, dat een omcirkelend substituut is voor godverdomme. In het hedendaags Nederlands (Van Eijk 1978:80) komt als verwensing voor ik hoop datje honderd wordt, maar dan vannacht nog! Deze hatelijkheid wordt in woede gebruikt en heeft de intentie om het slachtoffer van de verwensing duidelijk te maken dat hij geminacht wordt en zo snel mogelijk moet ophoepelen.zie duizend, guldeling, stuiver, suiker.