(volontaires), soldaten die geheel vrijwillig in dienst treden. Voluntarii waren bij de Romeinen de vrijwillig in dienst tredende burgers.
De romeinsche krijgslieden, die hun diensttijd eervol hadden volbracht, die een bepaald getal veldtochten hadden medegemaakt, werden emiriti genoemd. Zij die hun wettelijken diensttijd hadden volbracht, doch in het leger bleven doordienen, waren evocati. In de middeleeuwen voegden zich als V. bij het leger velen, die niet door grondbezit of leengoed tot den krijgsdienst verplicht waren. Tijdens de fransche omwenteling stroomden duizenden als V. naar het leger, deels uit vaderlandsliefde, deels om aan de guillotine te ontkomen. Tegenwoordig bestaat bij alle legers de gelegenheid vrijwillig dienst te nemen. Zie bij de verschillende landen Leger en Vloot.
