Bij de uitbreiding der legers in de 19de eeuw en bij den omvang welke alle militaire studiën tot voorbereiding van iederen denkbaren veldtocht gekregen hebben, kon het niet uitblijven, dat ook de dienst van het spionneeren op degelijken voet geregeld werd. De Generale staf van ieder leger moet heden ten dage op de hoogte zijn van alle militaire hulpmiddelen van de nabuurstaten, van hun modellen van bewapening zooals geschut, geweren, vestingen, schepen, enz, enz., van de getalsterkte hunner troepen en lichtingen, van het aantal der beschikbare paarden, van de gesteldheid van het terrein, van het aantal soldaten en paarden dat in iedere gemeente kan worden ondergebracht.
Al die gegevens moeten met geduld en in stilte verzameld worden, en bijgehouden ten opzichte van iedere aangebrachte verandering. Bij iederen Generalen staf bestaat een afzonderlijke organisatie voor het in vredestijd verkrijgen en klasseeren van al deze feiten, van welker kennis het slagen of mislukken van een veldtocht afhangt. In oorlogstijd moet de aanvoerder van het leger te velde al deze inlichtingen tot zijn beschikking hebben, maar buitendien heeft hij dan lieden noodig die hem volledig op de hoogte houden, hoe sterk de vijand is en in welke richtingen diens bewegingen plaats hebben.Veeltijds zijn zulke inlichtingen niet dan met levensgevaar te krijgen, en dan nog alleen door menschen, die scherpzinnig en koelbloedig zijn, en grondig de omgeving kennen.
De Pruisen zijn de eersten geweest, die omstreeks 1860 bij de verbetering van hun leger den dienst der inlichtingen op uitgebreide schaal georganiseerd hebben. Bij den oorlog tegen Frankrijk in 1870 waren zij dan ook tamelijk volledig op de hoogte van terrein en militaire hulpmiddelen in het vijandige land. Dat voorbeeld is op vernuftige wijze gevolgd door de Japanners, die in de laatste jaren Korea wilden ontrukken aan den Russischen invloed, en de Russen verdringen uit de Chineesche provincie Manchoerië. Tijdens den oorlog, welke door de Japanners geruimen tijd van te voren was voorbereid, werden hun over den stand van het Russische leger inlichtingen verstrekt door de Chineesche bevolking. Om deze daartoe te dwingen, werd bij voorbeeld een vader gevangen genomen, en diens beide zonen ieder afzonderlijk verplicht tot kondschap, met bedreiging dat als zij niet op bepaalden tijd terug waren met degelijke berichten, welke moesten overeenstemmen, de vader of zij zelven zouden worden doodgeschoten, aan welke bedreiging dan ook ernstig de hand gehouden werd. De dienst der inlichtingen voor de verschillende legers heeft soms tot grove misbruiken aanleiding gegeven. Daarvoor worden op de begroetingen zoogenaamde geheime fondsen beschikbaar gesteld, dat zijn de zoodanigen, welke niet voor de Rekenkamer met rekenplichtige bescheiden behoeven verantwoord te worden. Dientengevolge zijn valsche dokumenten voor echt verkocht. Zulks is onder anderen geschied te Parijs door den kolonel Henry en den majoor Esterhazy, hetgeen aanleiding heeft gegeven tot valsche beschuldiging van verraad tegen den kapitein Dreyfus, een Israëlietisch officier aan het Fransche ministerie van oorlog. Kolonel Henry heeft zich van kant gemaakt, de majoor Esterhazy heeft het leger moeten verlaten, en het rechtsgeding tot rehabilitatie van den kapitein Dreyfus, die ten onrechte gedegradeerd was, is op dit oogenblik nog hangende voor het Hof van Cassatie.
