Johann franz encke

betekenis & definitie

Duitsch sterrenkundige, geb. te Hamburg, 23 Sept. 1791, studeerde te Göttingen onder Gauss, nam deel aan den bevrijdingsoorlog van 1813 tot 1815, en zag zich daarna benoemd tot adjunct, later tot onder-directeur bij de sterrenwacht Seeberg te Gotha; in 1825 ging hij als secretaris der Académie en als directeur der sterrenwacht naar Berlijn; reeds te Gotha gedongen hebbende naar den astronomischen prijs, door Cotta uitgeloofd, verkreeg hij dien op een geschrift, bevattende de berekening van de loopbaan der komeet van 1680; tevens gaf hij hier nog het belangrijke werk Die Entfertmng der Sonne (1822—1824), gegrond op waargenomen doorgangen van Venus in 1761 en 1769. In 1819 toonde hij aan, dat de komeet, 26 Nov. 1818 door Pons ontdekt den uiterst korten omloopstijd bezit van f jaren en 115 dagen en reeds in 1786, 179f en 1805 was waargenomen. Door deze komee' telkens bij haren terugkeer gade te slaan kwam hij tot het besluit, dat er, behalve ch bekende storingen, nog eene oorzaak moes wezen, die den omloopstijd dezer komee gestadig korter maakte, een meening, di< later door Backlund bestreden werd. Zijl onderzoek over deze aangelegenheid publi ceerde hij in de Abhandhmgen der Académi te Berlijn, waarin ook zijn opstellen over de declinatie der magneetnaald te Berlijn en | over de bepaling der geographische lengte werden opgenomen. Verder redigeerde hij de Astronomische Beobachtungeu auf der Steniwarte zu Berlin (1840—1856). Wegens zijn ziekelijken toestand in 1863 gepensioneerd, vestigde hij zich te Spandau, waar hij 26 Aug. 1865 aan een aanval van beroerte overleed. Na zijn dood zijn de verhandelingen, door hem van 1830 tot 1865 in de Berliner Jahrbüeher geplaatst, in 3 deelen in het licht gegeven; ook schreef hij: De formulés dioptricis (1845), Ueber das Verhültnisz der Astronomie zu den anderu Wissenschaften (1846) en Ueber die hunsensche Form der Stortingen (1858), bovendien bezorgde hij uitgaven der academische sterrenkaarten.