(ontwikkelde, heeft ontwikkeld), loswikkelen: de jonge blaadjes ontwikkelen zich; (fig.) beginselen van ontevredenheid bij iem. ontwikkelen, doen groeien;
— tot vollen wasdom doen komen : kloek opgeschoten mannen door spert ontwikkeld;
— (ook van het verstand, het gemoed enz.) ontwikkel het teeder verstand der kinderen; zij had gelegenheid genoeg om zich te ontwikkelen, meer kennis, meer beschaving op te doen;
— van een lageren trap doen voortgaan tot een hoogeren : een dier waarbij een bepaald deel niet of weinig ontwikkeld is; (bij vergelijking) de natuurwetenschappen hebben zich in deze eeuw met reuzenschreden ontwikkeld;
— doen ontstaan; waan niet dat uwe ijdelheid moed of kunstdrift kan ontwikkelen; voortdurend hebben uit oude spelen zich nieuwe ontwikkeld;
— ontstaan, ook zonder gedachte aan eene voorafgaande ontwikkeling : eene scheikundige werking, waarbij zich warmte ontwikkelt;
— (phot.) het negatieve beeld zichtbaar maken op de gevoelige plaat door behandeling met daarvoor bestaande oplossingen;
— ten toon spreiden : de moed, dien de jongeling in zulke hachelijke omstandigheden ontwikkelde;
— van of uit iets loswikkelen, losmaken; (wisk.) herleiden, uitwerken : eene algebraïschen vorm ontwikkelen; (krijgskunde) deployeeren : oostelijk van den steenweg zag men Daine’s hoofdmacht in slagorde ontwikkeld;
— (dicht.) gaandeweg uit iets te voorschijn komen: een nieuw Heelal treedt op, ontwikkeld uit het duister;
— (w. g.) iets blootleggen, ophelderen : ik wil mijn woord heden gestand doen, door u het geheim uwer geboorte te ontwikkelen ;
— zijne plannen ontwikkelen, duidelijk uiteenzetten, ontvouwen.
