Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 19-01-2019

Zalt-Bommel

betekenis & definitie

Zalt-Bommel - gem. in Geld., in ’t N. van de Bommelerwaard, 1229 H.A., alles klei, met 4200 inw., die ten plattenlande van veeteelt en landbouw leven. De gem. bevat vele verspreide boerderijen en het stadje Z.-B., aan den linker Waaldijk. Zij is ruim gebouwd en heeft verscheidene straten.

Tot de merkwaardige gebouwen behooren het kantongerecht (het voormalige huis van Maarten van Rossum) ; de Groote of St. Maartenskerk (1304) en het Stadhuis (1762). De stad bloeit door markten en door nijverheid (tabaksfabr., scheepsbouw, boekdrukkerij, ijzergieterij, enz.).

Geschiedenis. De stad Zalt-Bommel is waarschijnlijk ontstaan uit nederzettingen op enkele eilandjes in de Waal in de buurt van een sterkte, waarvan de sporen nog aanwezig waren in de 16de eeuw. Reeds in de 10de eeuw dreven personen uit Bommel handel op den Boven-Rijn in visch en kaas, terwijl zij in de 13de eeuw ook voorkomen in Engeland als kooplieden. In de Geldersche gesch. speelt de stad, die lid van de Hanze en een sterke vesting was, herhaaldelijk een rol. In ’t eind van de 15de eeuw in ’t bezit van de Bourg. vorsten, bouwden dezen er een blokhuis om de stad in bedwang te houden. Tijdens de Hervorming trad hier op Jan van Venray en werden hier enkele personen op last van de Inquisitie gedood. In 1572 ging de stad over, nadat zij overrompeld was door den heer van Haeften.

Tevergeefs werd Bommel, dat in 1579 de Unie van Utrecht onderteekende, door de Spanjaarden belegerd in 1574 en 1599. De vesting, wier wallen vernieuwd waren op last van den gouv. van Hohenlohe, verloor haar beteekenis als grensvesting na de inneming van ’s-Hertogenbosch in 1629. Ook op handelsgeb. ging de stad toen achteruit. Tijdens de plooierij (1703 e. v. j.) hadden hier bewegingen plaats, waardoor de gilden eenigen tijd invloed op de regeering kregen. Bij den terugtocht van Molitor in 1814 was B. in Dec. 1813 en Jan. 1814 hoofdkwartier van ’t Fransche leger.

< >